Tylko do końca czerwca obowiązywać będą obecne ceny za prąd, które zostały zamrożone z inicjatywy rządu w 2023 r. W obliczu nieuchronnego wzrostu kosztów, polscy przedsiębiorcy muszą zmierzyć się z wyzwaniem utrzymania rentowności. Jakie działania mogą podjąć, aby się przygotować?
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie będą konsekwencje wzrostu cen energii elektrycznej dla przedsiębiorców i ich klientów?
- Jakie środki zaradcze podjęła Rada Ministrów na planowane podwyżki od lipca 2024 r.
- Jakie działania można podjąć w celu obniżenia kosztów za energię elektryczną?
- Gdzie jeszcze można szukać oszczędności w firmie?
To ostatnie dni, w których mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa zgłoszone do programu tarczy energetycznej mogą korzystać z zamrożenia cen energii elektrycznej na poziomie 693 zł netto za MWh. Podana cena nie obejmuje podatku VAT ani akcyzy, które są doliczane na fakturach za zakup energii. Wcześniej, od 1 grudnia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r., cena wynosiła 785 zł za MWh.
Niższe stawki mogli wykorzystać wyłącznie mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy, spełniający następujące kryteria:
- zatrudnienie średnioroczne mniej niż 250 pracowników,
- roczny obrót nieprzekraczający 50 milionów euro lub suma aktywów bilansu końcowego nieprzekraczająca 43 milionów euro (przeliczona na złotówki).
Ceny energii elektrycznej dla przedsiębiorców
W pierwszej połowie roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało rozwiązania mające na celu złagodzenia podwyżek cen prądu w drugiej połowie roku. 7 maja 2024 r. Rada Ministrów przyjęła ustawę o czasowym ograniczeniu cen za energię elektryczną, gazu ziemnego i ciepła systemowego oraz o bonie energetycznym, która weszła w życie 13 czerwca 2024 r. Do końca roku zostanie utrzymana dotychczasowa maksymalna cena na poziomie 693 zł za MWh, niezależnie od zużycia dla instytucji samorządowych, podmiotów użyteczności publicznej oraz małych i średnich przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają rekompensaty za stosowanie maksymalnej ceny. Ustawa nie obejmuje opłat za dystrybucję, gdzie przewidywany jest wzrost o ponad 40 proc.
Od 1 stycznia 2025 r. odbiorcy energii będą płacić pełne rynkowe stawki zgodnie z taryfami ustalonymi przez urząd Regulacji Energetyki. Stawki na kolejny rok zostaną ogłoszone dopiero za kilka miesięcy. Zamrożenie cen było nadzwyczajnym działaniem mającym na celu wsparcie firm w czasie wysokiej inflacji, wzrostu płacy minimalnej oraz innych rosnących kosztów w latach 2022-23. Czynniki te przyczyniły się do większej liczby zawieszeń i zamknięć działalności gospodarczych niż w poprzednich latach 2020-2021. W 2022 r., wpłynęło ok. 200 tys. wniosków o likwidację działalności gospodarczej, wynika z danych Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), To prawie 10 proc. więcej niż w roku 2023. Liczba wniosków o zawieszenie działalności była o ok. 25 proc. wyższa niż w roku poprzednim.
Podwyżki cen energii elektrycznej mają długoterminowe konsekwencje zarówno dla przedsiębiorców, jak i konsumentów. Dla wielu firm oznaczają wyższe koszty prowadzenia działalności, co może skutkować przeniesieniem wydatków na klientów. Aż 43 proc. przedsiębiorstw deklaruje, iż niższe koszty energii umożliwiłyby im obniżenie cen swoich produktów i usług – wynika z raportu “Ceny prądu dla firm w Polsce” przygotowanego przez OptimalEnergy.pl.
Zielona energia w biznesie
Odpowiedzią na wzrost kosztów może być zastosowanie bardziej efektywnych energetycznie rozwiązań, takich jak odnawialne źródła energii. Tańsza energia może być pozyskana z naturalnych zasobów, takich jak słońce, wiatr czy siła przepływów wodnych. Ograniczenie wydatków na energię może skutkować redukcją rachunków za energię elektryczną nawet o 90 proc. Takie działania nie tylko zmniejszają zależność od tradycyjnych, szkodliwych dla środowiska źródeł energii, ale również mogą przynieść znaczne oszczędności w długim okresie.
Pierwszym krokiem ku zmianie może być popularna fotowoltaika. Szacuje się, że dla przeciętnej instalacji o mocy 20 kWp stopa zwrotu wynosi od 6 do 7 lat. Biorąc pod uwagę jej o.k 30 letnią trwałość, łatwo zauważyć, jakie potencjalne oszczędności niesie to rozwiązanie. Fotowoltaika łączy w sobie wszystkie kluczowe cechy efektywnej inwestycji: wysoką wydajność, wieloletnią trwałość oraz wygodną obsługę.
Alternatywą dla fotowoltaniki są np. turbiny wiatrowe czy elektrownie wodne. Niestety, tego typu zielone inwestycje wiążą się z olbrzymimi wydatkami, które jednak można zmniejszyć dzięki dotacjom. Warto śledzić strony rządowe, na których ogłaszane są konkursy w poszczególnych regionach. Inną formą obniżenia początkowego kosztu jest możliwość uzyskania zwrotu z poniesionego VAT-u.
Wielu polskich przedsiębiorców nie posiada wystarczającej wiedzy na temat dostępnych modeli zakupu energii, co skutkuje podejmowaniem nieoptymalnych decyzji biznesowych i prowadzi do wyższych kosztów działalności. Niewiele firm zdaje sobie sprawę z możliwości, jakie oferują zakupy grupowe, kontrakty długoterminowe czy korzystanie z taryf giełdowych.
Ponadto, brak wykorzystania efektywniejszych modeli zakupu energii może prowadzić do zwiększenia śladu węglowego firmy, co negatywnie wpływa na jej wizerunek i zgodność z coraz bardziej rygorystycznymi regulacjami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju. Dlatego inwestycja w edukację i promowanie świadomości o dostępnych opcjach zakupu energii jest nie tylko korzystna ekonomicznie, ale także stanowi ważny element odpowiedzialności społecznej i środowiskowej przedsiębiorstw.Negocjowanie stawek z dostawcami energii oraz inwestowanie w alternatywne źródła energii to jedne z metod szukania oszczędności w firmie. Inne obejmują m.in.:
- automatyzację procesów, co pozwala zredukować czas pracy i zminimalizować błędy,
- efektywne zarządzanie zapasami, które eliminuje niepotrzebne koszty związane z nadmiernym magazynowaniem lub brakami w asortymencie,
- outsourcing niekluczowych kompetencji, co umożliwia firmie skupienie się na swoich głównych zadaniach,.
- oferowanie pracownikom możliwości pracy zdalnej może znacząco obniżyć wydatki związane z utrzymaniem i eksploatacją przestrzeni biurowych.
Zakończenie obowiązywania tarcz energetycznych jest nieuniknione, dlatego firmy muszą szybko dostosować swoje strategie, aby uniknąć wysokich kosztów i potencjalnie negatywnych skutków dla swojej działalności. Adaptacja zrównoważonych praktyk oraz inwestycje w odnawialne źródła energii mogą nie tylko zmniejszyć wydatki, ale także przyczynić się do bardziej odpowiedzialnego i ekologicznego prowadzenia biznesu.