Przedsiębiorstwa na całym świecie poszukują rozwiązań, które umożliwią im zabezpieczenie stabilnych dostaw energii przy jednoczesnym ograniczaniu śladu węglowego. W tym kontekście coraz większe znaczenie zyskują długoterminowe umowy zakupu energii odnawialnej – Power Purchase Agreements (PPA) i ich korporacyjna odmiana Corporate PPA (CPPA). Choć mechanizm ten ma już ugruntowaną pozycję w krajach zachodnich, w Polsce dopiero nabiera tempa.
Z artykułu dowiesz się:
- Co oznaczają pojęcia PPA i CPPA w praktyce biznesowej?
- Jakie korzyści przynoszą firmom takie kontrakty?
- Dlaczego umowy PPA/CPPA są coraz chętniej finansowane przez banki?
Czym jest PPA, a czym CPPA?
Power Purchase Agreement (PPA) to długoterminowy kontrakt handlowy zawierany między producentem energii, najczęściej odnawialnej, a odbiorcą tej energii. Jego celem jest ustalenie warunków sprzedaży energii elektrycznej – ilości, ceny, okresu obowiązywania oraz zasad rozliczeń. Umowy te zwykle obejmują okres od 5 do nawet 25 lat i gwarantują stronom stabilność finansową i przewidywalność przychodów oraz kosztów.
Corporate PPA (CPPA) to szczególna forma umowy PPA, w której odbiorcą energii jest bezpośrednio przedsiębiorstwo – często duża korporacja, która chce w ten sposób zrealizować własne cele dekarbonizacyjne i uniezależnić się od wahań rynkowych cen energii. CPPA umożliwia firmom indywidualne negocjowanie warunków dostosowanych do skali zużycia energii i strategii klimatycznej danego podmiotu.
Modele realizacji
W praktyce funkcjonują dwa główne modele realizacji umów PPA/CPPA. Model on-site zakłada produkcję energii na miejscu działalności odbiorcy – np. instalacja fotowoltaiczna na dachu zakładu produkcyjnego. Taki wariant ogranicza koszty przesyłu energii i zwiększa niezależność od zewnętrznej infrastruktury sieciowej. Natomiast model off-site dotyczy sytuacji, w której energia jest wytwarzana w zewnętrznej instalacji i przesyłana do odbiorcy za pośrednictwem krajowej sieci elektroenergetycznej. Rozwiązanie off-site pozwala firmom korzystać z dużych instalacji OZE, często o mocy przewyższającej ich bieżące potrzeby, a nadwyżkę sprzedawać na rynku.
Stabilizacja kosztów i ograniczanie ryzyka cenowego
Jedną z najistotniejszych korzyści płynących z zawierania umów PPA/CPPA jest stabilizacja kosztów zakupu energii w długim horizoncie czasowym. Z uwagi na niestabilne ceny paliw kopalnych i gwałtowne wahania cen na giełdach energii elektrycznej, możliwość zakupu energii po stałej lub przewidywalnej cenie staje się dla firm przewagą strategiczną. Dla dużych odbiorców przemysłowych, którzy planują swoje budżety operacyjne na wiele lat naprzód, taki mechanizm jest narzędziem zarządzania ryzykiem finansowym. Przykłady z rynków zachodnich pokazują, że firmy zawierające PPA/CPPA mogły skutecznie unikać szoków cenowych na rynkach hurtowych energii w okresach kryzysów energetycznych. Dla branż energochłonnych, takich jak przemysł chemiczny, hutnictwo czy produkcja żywności, przewidywalność kosztów energii przekłada się bezpośrednio na stabilność cen produktów i przewagę konkurencyjną.
Wsparcie dla finansowania inwestycji w OZE
Z perspektywy producentów energii odnawialnej długoterminowe umowy PPA/CPPA pełnią funkcję stabilizującą przychody i podnoszącą wiarygodność inwestycji w oczach instytucji finansowych. Banki oraz fundusze inwestycyjne postrzegają długoterminowy kontrakt z wiarygodnym odbiorcą jako zabezpieczenie finansowe, a to ułatwia pozyskanie finansowania na budowę nowych farm wiatrowych, instalacji PV czy biogazowni. Tego typu mechanizm ogranicza typowe ryzyka projektowe związane z fluktuacjami cen rynkowych energii, nieprzewidywalnością warunków pogodowych czy zmianami w regulacjach. Im dłuższy okres obowiązywania PPA i im wyższy rating kredytowy odbiorcy, tym większa skłonność banków do finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii.
Rola umów PPA/CPPA w realizacji celów ESG i dekarbonizacji
Zawieranie umów PPA/CPPA wpisuje się w realizację celów klimatycznych przedsiębiorstw, w szczególności w obszarze ograniczania emisji gazów cieplarnianych w zakresie tzw. Scope 2. Zakup certyfikowanej energii odnawialnej pozwala firmom na redukcję śladu węglowego wynikającego ze zużycia energii elektrycznej i transparentne wykazywanie postępów w realizacji strategii ESG. W ramach tych kontraktów przedsiębiorstwa często nabywają również Gwarancje Pochodzenia (GoOs) czy Renewable Energy Certificates (RECs), które dokumentują wytworzenie energii z odnawialnych źródeł. Pozwala to wykazać, że określona ilość energii zakupionej przez firmę została wyprodukowana bez emisji gazów cieplarnianych. Wspomniana praktyka istotnie podnosi wiarygodność raportowania niefinansowego. Zyskuje szczególne znaczenie w kontekście obowiązującej w UE dyrektywy CSRD.
Umowy PPA/CPPA odgrywają też ważną rolę w rozwoju nowych inwestycji OZE. Zapewnienie stabilnego popytu na energię odnawialną pozwala realizować projekty, które bez zabezpieczenia długoterminowego odbiorcy mogłyby okazać się zbyt ryzykowne lub nieopłacalne. Tym samym takie kontrakty zwiększają udział odnawialnych źródeł w krajowym miksie energetycznym i wspierają ogólnokrajową politykę dekarbonizacyjną.
Wizerunek i przewaga konkurencyjna na rynku
Nie do przecenienia pozostają także korzyści wizerunkowe wynikające z zawierania umów PPA/CPPA. W oczach inwestorów, klientów oraz instytucji finansowych firmy aktywnie angażujące się w dekarbonizację, korzystające z zielonej energii i transparentnie raportujące emisje CO₂ zyskują reputację liderów zrównoważonego rozwoju. Taki wizerunek staje się atutem w budowaniu przewagi konkurencyjnej, przyciąganiu inwestorów i zwiększaniu lojalności klientów. Dodatkowo, posiadanie stabilnego, długoterminowego kontraktu na dostawy zielonej energii może pozytywnie wpływać na rating ESG przedsiębiorstwa, a to przekłada się na lepszy dostęp do finansowania i niższy koszt kapitału na rynkach finansowych.
Rynek PPA/CPPA w Polsce. Wyzwania i perspektywy
Choć w Polsce rynek PPA/CPPA dopiero się kształtuje, zaobserwować można wyraźny wzrost zainteresowania tym mechanizmem zarówno wśród dużych przedsiębiorstw przemysłowych, jak i instytucji samorządowych. Rosnąca presja regulacyjna UE, wytyczne w zakresie dekarbonizacji łańcuchów dostaw oraz rosnące koszty zakupu energii stwarzają sprzyjające warunki do rozwoju rynku długoterminowych kontraktów na energię odnawialną. Barierą pozostaje jednak wciąż ograniczona liczba dużych instalacji OZE gotowych do zawarcia umów na długie okresy oraz niewystarczająca stabilność regulacyjna na poziomie krajowym. Mimo to pojawiają się już pierwsze pionierskie projekty CPPA w Polsce, w których strony umowy – często międzynarodowe koncerny działające na polskim rynku – deklarują wieloletni zakup zielonej energii bezpośrednio od producentów.
Umowy PPA i CPPA to dziś nie tylko narzędzie zabezpieczenia finansowego w sektorze energii, ale przede wszystkim mechanizm wspierający transformację energetyczną i realizację polityki zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwach. Zapewniają stabilizację kosztów, zwiększają odporność na zmienność rynku energii, wspierają cele klimatyczne oraz budują długoterminową przewagę konkurencyjną firm. Wraz ze wzrostem znaczenia kwestii ESG w strategiach biznesowych, rola PPA/CPPA w Europie i Polsce będzie systematycznie rosła. Można spodziewać się, że stanie się jednym z filarów odpowiedzialnego i nowoczesnego zarządzania energetycznego w firmach.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
