Społeczne i zarządcze aspekty ESG – inwestycja w sukces firmy

Ponad połowa firm wdrożyła już rozwiązania ESG w obszarze społecznym, ale tylko 25 proc. w sferze zarządczej – wynika z Raportu Polskiego Stowarzyszenia ESG. Działania Starbucks, Nike, czy Coca-Cola mogą być inspiracją dla przedsiębiorstw, które jeszcze szukają skutecznych sposobów na wprowadzenie czynników S i G do swoich organizacji.

Z artykułu dowiesz się:

• Jak czynniki społeczne i zarządcze ESG wpływają na rentowność i zaufanie do firmy?
• Dlaczego odpowiedzialność społeczna przekłada się na lojalność i zaangażowanie pracowników w firmie?
• Jakie działania w zakresie ładu korporacyjnego pomagają firmom w osiąganiu zamierzonych celów?

Przedsiębiorstwa coraz częściej zdają sobie sprawę, że wdrożenie dobrych praktyk w obszarach społecznym i zarządczym ze strategii ESG, pozwoli im osiągnąć znaczące korzyści, m.in. wyższą rentowność, transparentność czy zadowolenie pracowników. Potwierdzają to dane z raportu McKinsey & Company: przedsiębiorstwa, które aktywnie wdrażają zasady dobrego zarządzania i dbają o dobrostan pracowników, notują wyższą rentowność w porównaniu do tych, które zaniedbują te aspekty. Wpływ czynników społecznych i zarządczych na sukces firmy zależy także od branży, w której działa. W branży technologicznej większą wagę przywiązuje się do inicjatyw społecznych, które wpływają na innowacyjność i zaangażowanie pracowników. Natomiast w sektorze finansowym i ubezpieczeniowym ważniejsze są kwestie związane z ładem korporacyjnym, takie jak zarządzanie ryzykiem, transparentność oraz zgodność z regulacjami.

S – społeczna odpowiedzialność

Inicjatywy w zakresie społecznej odpowiedzialności wymagają uważnego wsłuchania się w potrzeby drugiego człowieka. Taka strategia pozwala nie tylko zyskać lojalność i zaangażowanie pracowników i interesariuszy, ale także budować i utrzymać długotrwałe, pozytywne relacje. Działań, które firmy mogą podjąć, aby wesprzeć te relacje, jest wiele.

• Oferowanie sprawiedliwego wynagrodzenia, które nie tylko spełnia wymogi prawne, ale również pozwala pracownikom na życie na satysfakcjonującym poziomie. Firmy takie jak Ikea regularnie aktualizują plany związane z podwyżkami, przyznając premie w oparciu o roczne wyniki pracowników. Co więcej, wszyscy pracownicy Ikea raz w roku otrzymują „One IKEA Bonus”, odpowiadający mniej więcej jednej miesięcznej pensji. Natomiast firma Salesforce przeprowadza regularne audyty płacowe, aby wyeliminować różnice w wynagrodzeniach, ze względu na płeć, rasę czy pochodzenie etniczne.  Organizacja wydała ponad 22 mln USD na ten cel w latach 2015-2022.
• Promowanie równości płci i przeciwdziałanie dyskryminacji stanowi kolejny ważny aspekt polityki społecznej wielu firm. Przykładem jest IBM, która aktywnie wspiera inkluzywność, tworząc przyjazne środowisko pracy dla osób LGBTQ+. Firma zachęca pracowników do uwidaczniania swojej orientacji seksualnej poprzez samoidentyfikację w systemie HR IBM. Ponadto rozszerzyła pakiety świadczeń zdrowotnych i innych benefitów na partnerów osób LGBTQ+, stając się jedną z pierwszych firm w USA, która wprowadziła taką politykę​.  Dodatkowo IBM organizuje specjalistyczne szkolenia dotyczące różnorodności oraz angażuje się w inicjatywy takie jak parady równości, pokazując swoje wsparcie dla gejów, lesbijek, osób biseksualnych, transpłciowych, queer i niebinarnych. 
• Podnoszenie kwalifikacji pracowników poprzez programy szkoleniowe i mentoringowe, które pozwalają rozwijać umiejętności i awansować w strukturach firmy. Przykładem firmy, która skutecznie wdraża te zasady, jest Starbucks. Jedną z ich kluczowych inicjatyw jest „College Achievement Plan”, który umożliwia pracownikom bezpłatne zdobycie wyższego wykształcenia, co przekłada się na długotrwałe zaangażowanie i lojalność pracowników. Firmy mogą też zainspirować się programem „turystyki międzyzespołowej” Allegro. Polega on na tymczasowej zmianie miejsca pracy na okres od dwóch tygodni do trzech miesięcy. Pracownicy mogą poznać inny obszar działalności i wykorzystać tę wiedzę w swoim obecnym projekcie. To dobry sposób na zatrzymywanie utalentowanych pracowników.
• Dbanie o równowagę między życiem zawodowym a prywatnym (work-life balance). Firmy mogą realizować to m.in. poprzez elastyczny czas pracy, dodatkowe dni wolne, dofinansowanie urlopu, ograniczenie nadgodzin dla kobiet w ciąży i rodziców małych dzieci, ograniczenia delegacji dla rodziców małych dzieci,  unikanie spotkań przed godz. 9:00 oraz po 17:00.  a także udogodnienia takie jak żłobki na terenie zakładów pracy.

źródło: gov.pl

Pracownicy, którzy czują się docenieni i mają możliwość rozwoju, są bardziej produktywni i mniej skłonni do zmiany pracy – potwierdza badanie przeprowadzone w 2022 r. przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej i Giełdę Papierów Wartościowych. 

Czynnik społeczny obejmuje również odpowiedzialne praktyki wobec dostawców i partnerów biznesowych, w tym zapewnienie, że współpracują oni zgodnie z zasadami etyki i praw człowieka. W wielu firmach, monitoruje się, czy dostawcy zapewniają godziwe warunki pracy i przestrzegają standardów etycznych, takich jak brak dyskryminacji czy zatrudniania  małoletnich. Praktyki te nie tylko pomagają chronić pracowników w krajach o niższych standardach pracy, ale również wzmacniają zaufanie klientów i interesariuszy do firm, które aktywnie dbają o cały łańcuch wartości, od produkcji po sprzedaż. Odpowiedzialne praktyki wobec dostawców stosuje m.in. marka Nike.  W latach 90. media ujawniły doniesienia o pracy dzieci, słabo opłacanych pracownikach i złych warunkach pracy w kilku fabrykach azjatyckich, które współpracowały z gigantem branży odzieży sportowej. W odpowiedzi na negatywne doniesienia, Nike zakończyło współpracę z tymi dostawcami Firma wprowadziła szczegółowe audyty swoich dostawców oraz opublikowała listy fabryk, z którymi współpracuje. Co więcej, kiedy bokser Manny Pacquiao wygłosił antygejowskie komentarze podczas wywiadu dla mediów, Nike rozwiązało z nim współpracę już następnego dnia, określając jego komentarze jako ,,odrażające”.

W obszarze społecznym strategii ESG  należy uwzględnić też aspekty związane z aktywnym wspieraniem lokalnych społeczności. Takie działania mogą przybrać różne formy i są doskonałym sposobem na budowanie pozytywnego wizerunku oraz zaufania do marki. 

Firmy mogą zachęcać swoich pracowników do zaangażowania się w działania społeczne poprzez organizowanie programów wolontariatu. Przykładem jest firma Deloitte, w której każdy z pracowników w ciągu roku może wykorzystać  16 godzin czasu pracy na wolontariat. Może włączyć się w projekty prowadzone przez Fundację Deloitte Polska lub w akcję „Inicjatywy pracownicze”. To wewnętrzny program, do którego można zgłosić własny pomysł na działanie na rzecz organizacji pozarządowej i uzyskać finansowanie na jego realizację. Firma w 2023 r. zrealizowała 26 takich inicjatyw, w które zaangażowało się ponad 330 pracowników.

Przedsiębiorstwa mogą też przekazywać darowizny lub inne zasoby dla organizacji pozarządowych, które działają na rzecz społeczności. Na przykład, Coca-Cola zobowiązała się do corocznego przekazywania na cele charytatywne 1 proc. przychodów operacyjnych za poprzedni rok. Fundacja Coca-cola przeznaczyła już 1 mld USD na cele społeczne, a w szczególności na: 

• wzmocnienie pozycji gospodarczej i przedsiębiorczości kobiet,
• dostęp do czystej wody, ochrony wód i recyklingu, oraz 
• aktywny i zdrowy tryb życia, edukację i rozwój młodzieży.

G – ład korporacyjny

Wprowadzenie zmian w obszarze ładu korporacyjnego pozwala firmom podejmować decyzje w sposób sprawny, etyczny i przejrzysty. To prowadzi do wzrostu zaufania wśród interesariuszy oraz osiągania lepszych wyników, ponieważ firma jest w stanie skutecznie realizować swoje cele. Realizowanie działań zgodnych z ładem korporacyjnym może oznaczać m.in.:

• Wybór członków zarządu na podstawie ich kompetencji. Skuteczny zarząd składa się z osób posiadających odpowiednie doświadczenie, umiejętności i wiedzę, co pozwala na podejmowanie świadomych i strategicznych decyzji. Takie podejście minimalizuje ryzyko błędnych decyzji i wspiera rozwój firmy.
• Wdrażanie systemów gwarantujących zgodność działań z obowiązującymi przepisami prawa. Celem jest zapobieganie nadużyciom i nieprawidłowościom, co wzmacnia reputację przedsiębiorstwa. Na przykład grupa Lotos uzyskała certyfikat Zintegrowanego Systemu Zarządzania i regularnie przeprowadza audyty weryfikujące standard systemu zarządzania oraz zaangażowanie pracowników w przestrzeganie obowiązujących norm.
• Zapobieganie nieuczciwym praktykom podatkowym, takim jak unikanie płacenia danin, czy zasilanie szarej strefy.  Dlatego też, spółki notowane na giełdzie regularnie publikują raporty na temat swoich zobowiązań finansowych, co buduje zaufanie akcjonariuszy.
• Przeciwdziałanie korupcji i łapownictwu. Ilustruje to przykład Siemens, który po wykryciu dużego skandalu łapówkowego wdrożył rygorystyczne reformy antykorupcyjne. Firma wprowadziła system audytu wewnętrznego, zainwestowała w monitorowanie transakcji finansowych, wdrożyła system pozwalający na zgłaszanie wszelkich nieprawidłowości w sposób bezpieczny i anonimowy oraz przeprowadziła szkolenia dla pracowników.
• Wprowadzanie mechanizmów zgłaszania naruszeń. W Polsce wdrożono już ustawę regulującą ochronę sygnalistów, co umożliwia bezpieczne zgłaszanie nieprawidłowości.  Firma powinna również stworzyć kodeks etyki, w którym powinny być określone jasno zasady, np. w kwestii przyjmowania upominków i innych gratyfikacji.  
• Dostarczanie rzetelnych informacji o swojej działalności akcjonariuszom. Szczególnie instytucje z sektora finansów, takie jak banki czy towarzystwa ubezpieczeniowe publikują szczegółowe raporty finansowe – a to pomaga budować zaufanie wśród inwestorów.
• Przestrzeganie transparentności podczas zatrudniania kadry kierowniczej – to kolejna inspiracja dobrych praktyk w obszarze G. Obejmuje m.in. jawność awansów i widełek płacowych, co zapewnia pozostałym pracownikom poczucie bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Ponadto wynagrodzenie zarządu powinno być zależne od zakresu obowiązków, kompetencji, doświadczenia czy zakresu odpowiedzialności. 

Dzięki przemyślanym działaniom w obszarach społecznych i zarządczych, organizacje zyskują solidne fundamenty do budowania długotrwałego sukcesu. Wprowadzenie zasad transparentności, równości oraz poszanowania prawa nie tylko wzmacnia ich reputację, ale także zwiększa zaufanie interesariuszy, co w efekcie sprzyja stabilnemu rozwojowi i budowaniu przewagi konkurencyjnej.

Marta Kubacka

Dziennikarka, copywriterka, autorka książki „Gra na giełdzie. Podręcznik początkującego inwestora”, właścicielka firmy Pracownia Smart. Ukończyła studia ekonomiczne na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie oraz studia dziennikarskie na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się tekstach dotyczących branży nieruchomości, co zaowocowało licznymi publikacjami w ogólnopolskich serwisach i prasie. Jej pasja do pisania, solidne wykształcenie oraz bogate doświadczenie pozwoliły osiągnąć już wiele, ale wciąż ma apetyt na więcej.

NAPISZ DO NAS