Mimo braku jednolitych standardów w zakresie raportowania ESG, przedsiębiorstwa podejmują próby oceny swojego wpływu na środowisko i społeczeństwo. Poznaj dobre praktyki w tym zakresie.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie trudności wiążą się z mierzeniem stopnia wdrożenia rozwiązań ESG?
- Jakie są popularne wskaźniki stosowane przez przedsiębiorstwa do oceny zrównoważonego rozwoju?
- Jakie standardy raportowania mogą pomóc w doborze odpowiednich wskaźników?
Nadal nie wypracowano jednolitego sposobu, który pozwoliłby zmierzyć stopień, w jakim firmy wprowadziły już rozwiązania z pełnego zakresu ESG. Brak ustandaryzowanego systemu stanowi utrudnienie przy podejmowaniu jakichkolwiek kroków, zwłaszcza w przypadku złożonych procesów uwzględniających jednocześnie kwestie środowiskowe, społeczne i zarządcze. Może również odgrywać rolę wymówki dla bierności danej organizacji. Niezależnie od powodu, zaledwie 50 proc. z ponad 500 ankietowanych korporacji stosuje jakiekolwiek wskaźniki dotyczące odpowiedzialnego charakteru łańcuchów dostaw, wynika z raportu EY „Building supply chain sustainability that can drive revenues and reduce operational risks”.
Rozproszone wskaźniki przyjmowane samodzielnie
Organizacje mogą przyjmować liczne wskaźniki obrazujące poziom osiągnięcia założonych przez siebie celów zrównoważonego rozwoju. Wybór wskaźników jest bezpośrednio związany z charakterem celów określonych w strategiach, a te z kolei uzależnione są od charakteru firmy. Np. wśród przedsiębiorstw logistycznych dokonujących takich ocen najbardziej popularne jest mierzenie śladu węglowego, zużycia energii, liczby pokonanych kilometrów oraz ilości recyklingowanych odpadów.
Poniższa tabela przedstawia przykładowe wskaźniki w zakresie ESG:
E/S/G | stosowane wskaźniki | ||
E | ślad węglowy budynków i procesów | zużycie energii | zużycie wody |
liczba przejechanych kilometrów | zużycie paliwa | poziom zanieczyszczenia hałasem | |
ilość wytwarzanych odpadów | ilość odpadów kierowanych do recyklingu | ilość tworzyw sztucznych | |
S | wyniki anonimowych ankiet satysfakcji pracowników | liczba wypadków i chorób związanych z pracą | poziom inwestycji w zwiększenie bezpieczeństwa i ergonomii w miejscu pracy |
poziom inwestycji w programy rozwoju społeczności lokalnych | poziom inwestycji w programy edukacyjne dla pracowników | skala awansów wewnątrz organizacji | |
udział kobiet w ogólnym zatrudnieniu | udział mniejszości w ogólnym zatrudnieniu | popularność szkoleń antydyskryminacyjnych wśród pracowników | |
G | zakres raportowania pozafinansowego | poziom inwestycji w badania i innowacje | poziom kompetencji członków zarządu |
liczba nadużyć praw pracowniczych | reakcje na nadużycia praw pracowniczych | wysokość wynagrodzenia kierownictwa względem pozostałych pracowników | |
udział partnerów biznesowych skontrolowanych pod względem zgodności z zasadami ESG | liczba i charakter działań antykorupcyjnych | poziom zaangażowania poszczególnych akcjonariuszy w procesy decyzyjne |
Standardy i certyfikacje
Popularną praktyką przy opisywaniu postępów w realizacji strategii ESG jest wykorzystanie niezależnych standardów i certyfikacji, szczególnie w przypadku raportowania. Obecnie funkcjonuje co najmniej kilkaset systemów ułatwiających ujawnianie informacji ESG. Różnią się one między sobą zakresem, szczegółowością i źródłem pozyskiwanych danych.
Największą popularnością cieszą się darmowe i dostępne dla każdego standardy GRI (Global Reporting Initiative), udostępnianie przez międzynarodową organizację o tej samej nazwie. Jak wynika z badania KPMG „Survey of Sustainability Reporting” z 2022 r., standardy GRI są wykorzystywane przez 78 proc. z 250 największych firm na świecie pod względem przychodów. Jednocześnie są powszechnie używane również przez małe i średnie firmy, organizacje pozarządowe i publiczne. Jest to możliwe dzięki dużej uniwersalności podstawowych standardów GRI oraz istnieniu osobnych standardów mających zastosowanie dla poszczególnych sektorów gospodarki.
Alternatywą dla GRI jest m.in. Sustainability Accounting Standards Board (SASB), oferujący standardy dopasowane do branż i skupiające się na informacjach użytecznych dla inwestorów. Innym, znaczącym od 2021 r. standardem jest Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD), który dostarcza rekomendacji dotyczących raportowania informacji związanych z kwestiami klimatycznymi. Z kolei na kwestiach społecznej odpowiedzialności biznesu skupia się norma ISO 26000, dostarczająca dobrowolne zalecenia, porady i propozycje, na podstawie których stworzyć można wskaźniki.
Agencje ratingowe
Rosnącą popularnością cieszy się pójście o krok dalej niż raportowanie odpowiedzialnych działań i poddawanie się ocenie wyspecjalizowanej agencji, umożliwiające bezpośrednie porównanie z konkurencją. Rating ESG mierzy narażenie firmy na długoterminowe ryzyka środowiskowe, społeczne i związane z zarządzaniem. Zagrożenia te – obejmujące kwestie takie jak efektywność energetyczna, bezpieczeństwo pracowników i różnorodność zarządu – niosą za sobą konsekwencje dla atrakcyjności w oczach inwestorów.
Obecnie nie możemy mówić o zunifikowanej metodzie przyznawania ratingów ESG – na rynku funkcjonuje wiele standardów, których wyniki mogą się między sobą znacząco różnić. Duże różnice w ocenach mogą wystąpić z wielu powodów: narzuconych ram analizy, charakteru i źródła przyjętych danych i miar, oceny jakościowej kluczowych wskaźników. Końcowy obraz może być szczególnie zniekształcony przez „ważenie” poszczególnych kategorii w celu dopasowania analizy do realiów danej branży. Odpowiedzią Unii Europejskiej na wybiórczość systemów raportowania są kolejne procesy legislacyjne – w tym dyrektywa CSRD, rozporządzenie SFRD i rozporządzenia w sprawie Taksonomii UE.