Szacuje się, że około miliona mieszkańców Unii Europejskiej zmaga się z trudnościami w dostępie do energii, co wpływa na ich codzienne życie i zdrowie. Ubóstwo energetyczne stanowi wyzwanie dla polityki społecznej i energetycznej. W odpowiedzi na te problemy coraz większą rolę odgrywa energetyka obywatelska, która umożliwia lokalnym społecznościom samodzielne wytwarzanie i zarządzanie energią.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest ubóstwo energetyczne?
- W jaki sposób energetyka obywatelska może stanowić rozwiązanie problemu ubóstwa energetycznego?
- Jaki jest wpływ energetyki obywatelskiej na ubóstwo energetyczne w kontekście ESG?
Ubóstwo energetyczne to problem, który w dobie rosnących kosztów energii i zmian klimatycznych dotyka coraz większą liczbę gospodarstw domowych. Nie jest to jedynie kwestia ekonomiczna, ale także społeczna i środowiskowa, wpływająca na jakość życia blisko miliona ludzi. Na ubóstwo energetyczne wpływa szereg czynników, które razem tworzą skomplikowaną sieć powiązań. Zgodnie z badaniami budżetów gospodarstw domowych, prowadzonymi przez Główny Urząd Statystyczny, w 2023 r. ok. 10,8 proc. gospodarstw domowych w Polsce zmagało się z trudnościami w zaspokojeniu potrzeb energetycznych. Problem ten szczególnie dotyczył mieszkańców budynków jednorodzinnych, starych budynków z lat 1946-1960, oraz dużych domów o powierzchni od 91 do 120 m².
Czym jest ubóstwo energetyczne?
Czym jest ubóstwo energetyczne w praktyce? To nie tylko chłód w domu zimą czy brak klimatyzacji latem, ale także wykluczenie społeczne i zdrowotne konsekwencje wynikające z życia w nieodpowiednich warunkach.
Ubóstwo energetyczne to sytuacja, w której gospodarstwo domowe nie jest w stanie zapewnić sobie odpowiedniego poziomu ogrzewania, chłodzenia, oświetlenia czy dostępu do innych podstawowych usług energetycznych ze względu na niskie dochody i wysokie koszty energii. Oznacza to, że znaczna część budżetu domowego jest przeznaczana na opłacenie rachunków za energię, co może prowadzić do rezygnacji z innych podstawowych potrzeb życiowych.
Ubóstwo energetyczne wpływa również na środowisko. Gospodarstwa domowe o niższych dochodach często korzystają z tańszych, ale bardziej emisyjnych źródeł energii, co zwiększa ślad węglowy i przyczynia się do pogłębiania problemów klimatycznych.
Energetyka obywatelska rozwiązaniem problemu ubóstwa energetycznego
Kluczowym elementem w walce z ubóstwem energetycznym jest rozwój energetyki obywatelskiej. Energetyka obywatelska umożliwia różnym podmiotom – od indywidualnych gospodarstw domowych po szpitale, szkoły czy schroniska dla zwierząt – zaangażowanie się w wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych, takich jak panele fotowoltaiczne czy turbiny wiatrowe. Tego rodzaju podejście pozwala na tworzenie bardziej zrównoważonego systemu energetycznego, w którym lokalne społeczności zyskują większą niezależność i kontrolę nad swoimi źródłami energii. Umożliwia to obywatelom i społecznościom produkcję własnej energii, co zmniejsza ich zależność od dużych koncernów energetycznych i wahań cen na rynku energii.
Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł pozwala nie tylko na zaspokojenie własnych potrzeb, ale także może generować przychody, gdyż nadwyżki energii mogą być sprzedawane do sieci.
Energetyka obywatelska umożliwia zatem:
- obniżenie kosztów energii: inwestycje w mikroinstalacje OZE pozwalają na znaczące zmniejszenie rachunków za energię, jednak należy pamiętać, że początkowy koszt takiej inwestycji może być znaczący;
- zwiększenie efektywności energetycznej: termomodernizacja budynków poprawia komfort życia i redukuje zużycie energii;
- wspieranie zrównoważonego rozwoju: lokalna produkcja energii sprzyja ochronie środowiska i redukcji emisji dwutlenku węgla;
- zwiększenie świadomości społecznej: aktywny udział obywateli w produkcji energii promuje odpowiedzialność ekologiczną;
- poprawę jakości życia: dostęp do tańszej i czystszej energii wpływa pozytywnie na zdrowie i komfort mieszkańców.
W kontekście ESG energetyka obywatelska wpisuje się w strategię zrównoważonego rozwoju, łącząc aspekty ekologiczne z społecznymi i ekonomicznymi. Promując decentralizację produkcji energii umożliwia lokalnym społecznościom samodzielne wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł, co zwiększa ich niezależność energetyczną. Dodatkowo angażowanie mieszkańców w procesy decyzyjne wspiera rozwój lokalny oraz wzmacnia więzi społeczne, przyczyniając się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju (dowiedz się więcej: co oznacza ESG).
Wpływ energetyki obywatelskiej na ubóstwo energetyczne w kontekście ESG
Implementacja zasad ESG w sektorze energetycznym jest koniecznością w obliczu globalnych wyzwań klimatycznych i społecznych. Emisje związane z produkcją energii są jednym z głównych czynników wpływających na zmiany klimatyczne.
Inwestycje w energetykę obywatelską niosą ze sobą konieczność odpowiedniego wsparcia i regulacji. Rozwiązanie to wymaga bowiem znacznych nakładów finansowych, które mogą stanowić barierę dla ubogich gospodarstw domowych. Kluczowe jest zatem tworzenie mechanizmów finansowania i zachęt dla gospodarstw domowych oraz edukacja na temat korzyści płynących z takich rozwiązań.
Ubóstwo energetyczne jest złożonym problemem wymagającym wielowymiarowych rozwiązań. Rozwój energetyki obywatelskiej stanowi skuteczne narzędzie w walce z tym zjawiskiem, łącząc aspekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe w kontekście ESG. W dłuższej perspektywie inwestowanie w odnawialne źródła energii prowadzi do oszczędności, które mogą złagodzić wpływ rosnących cen energii na najuboższe gospodarstwa domowe. W ten sposób energetyka obywatelska nie tylko wspiera lokalny rozwój i zmniejsza negatywny wpływ na środowisko, ale także bezpośrednio przyczynia się do redukcji ubóstwa energetycznego w Polsce.
Przeczytaj więcej:
jak mierzyć zrównoważony rozwój.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
