Ponad 76 mld EUR na eko projekty z Unii Europejskiej

Unia Europejska oferuje system wsparcia zarówno dla państw, przedsiębiorstw, jak i obywateli, tak by niezbędne zmiany na rzecz klimatu mogły być wprowadzone w sposób, który nie narazi społeczeństwa na zbyt wysokie wydatki. Mogłoby to skutkować obniżeniem  poziomu życia i kryzysem związanym ze wzrostem bezrobocia. Ważną rolę w przeciwdziałaniu temu zjawisku pełnią unijne ulgi i dotacje na proekologiczne działania.

Z artykułu dowiesz się:

• Jakie ulgi proponuje Unia Europejska w ramach Zielonego Ładu?
• Jakie dotacje można uzyskać na proekologiczne działania? 
• Kto może skorzystać z funduszy?

Wdrażanie założeń Zielonego Ładu to nie tylko wyzwania, ale także realne korzyści. W latach 2021-2027 Polska ma otrzymać ponad 76 mld EUR na zielone inwestycje z nowego budżetu UE, z czego 38 mld EUR ma być przeznaczone wyłącznie na zieloną transformację. Dodatkowo, Unia systematycznie promuje wprowadzanie ulg podatkowych, które zwiększają opłacalność działań proekologicznych podejmowanych w Polsce.

Na jakie ulgi i dotacje może liczyć polski przedsiębiorca?

Polacy, jako obywatele państwa, przed którym stoi wiele wyzwań związanych z zieloną transformacją (przede wszystkim: dostosowanie energetyki, górnictwa i przemysłu do standardów zrównoważonej gospodarki), mogą liczyć również na szerokie wsparcie instytucjonalne. Szczególnie istotny jest system ulg podatkowych, dostępnych zarówno dla przedsiębiorstw, jak i osób fizycznych. Najważniejsze z dostępnych opcji to:

• Ulga termomodernizacyjna – pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki poniesione na termomodernizację budynku mieszkalnego, maksymalna kwota ulgi to 53 tys. zł.
• Ulga na instalacje fotowoltaiczne – umożliwia odliczenie od podatku VAT 23 proc. wartości instalacji fotowoltaicznej o mocy do 30 kW.
• Ulga na samochód elektryczny – zwolnienie z podatku akcyzowego przy zakupie nowego samochodu elektrycznego o wartości do 225 tys. zł.

Warto zwrócić uwagę także na listę dotacji, które wspierają działania, pozwalające na szybszą transformację ekologiczną:

• Program Czyste Powietrze – dofinansowanie do wymiany starych kotłów i pieców na bardziej ekologiczne źródła ciepła, maksymalna kwota dotacji to 30 tys. zł.
• Moje Ciepło – program dofinansowujący inwestycje w termomodernizację budynków jednorodzinnych, maksymalna kwota dotacji to 21 tys. zł.
• Fundusz Modernizacyjny dla Gospodarki Narodowej – dofinansowanie projektów modernizacyjnych w sektorze energetycznym, ciepłownictwie i przemyśle, maksymalna kwota dofinansowania to 85 proc. kosztów kwalifikowanych.
• Program Polska Bez Smogu – dofinansowanie do wymiany starych kotłów i pieców w budynkach wielorodzinnych, maksymalna kwota dofinansowania to 60 proc. kosztów kwalifikowanych.

Dofinansowanie w skali regionalnej i państwowej

Zielona Transformacja wymaga szeroko zakrojonych zmian nie tylko na poziomie przedsiębiorstw, ale także całych sektorów gospodarki. Mowa tu przede wszystkim o tych branżach, które w największym stopniu przyczyniają się do zmian klimatycznych, takich jak energetyka czy górnictwo. Likwidacja przedsiębiorstw z tych branż wiązałaby się nie tylko ze zmniejszeniem emisji, ale także utratą pracy przez osoby w niej zatrudnione. To szczególne wyzwanie w regionach górniczych. 

Aby skutecznie przeciwdziałać wzrostowi bezrobocia, niezbędne jest wsparcie systemowe. Z tego powodu powstał Mechanizm Sprawiedliwej Transformacji – program unijny, w ramach którego państwa członkowskie mogą korzystać z trzech funduszy, dzięki którym finansowanie niezbędnych zmian będzie odbywać się bez narażania gospodarki i przedsiębiorstw. Konieczność zmodernizowania infrastruktury lub zmiany w sposobie zarządzania i funkcjonowania działalności, mogłyby pociągnąć za sobą poważne straty dla firm, gdyby całkowite koszty ponosiły tylko one. Celem Unii Europejskiej jest zapobieganie takiemu scenariuszowi poprzez system dotacji. . 

Pierwszy fundusz, który utworzono, aby wspierać niezbędne zmiany bez narażania firm i pracowników na potencjalne szkody to Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji o wartości 19,2 mld EUR. Celem funduszu jest wsparcie inwestycji w regionach najbardziej obciążonych transformacją. Drugim z nich jest System Sprawiedliwej Transformacji InvestEU, który oferuje gwarancje i zabezpieczenia budżetowe oraz pomoc doradczą związaną z projektami transformacyjnymi. W ramach Invest EU przeznaczono  25,4 mld EUR wsparcia finansowego. Ostatnim, najmniejszym z funduszy jest nowy instrument pożyczkowy dla sektora publicznego, na który przeznaczono 1,5 mld EUR dotacji i 10 mld EUR pożyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Pieniądze mogą zostać przeznaczone na inwestycje publiczne wspierające zieloną transformację.

Gabriela Duthel

Absolwentka studiów inżynierskich na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej oraz kierunku Master of Science in Architecture na Politechnice Krakowskiej, za co otrzymała akredytację Royal Institute of British Architects (RIBA). Interesuje się szczególnie ESG w tematyce budownictwa i nieruchomości. E-mail: g.duthel@akademiaesg.pl

Napisz do nas