Co oznacza skrót ESG?

Coraz więcej globalnych gigantów traktuje ESG jako fundament swojej strategii. To nie tylko moda, ale element pomagający firmom dbać o środowisko, społeczeństwo i przejrzystość działań. ESG staje się nieodzownym elementem nowoczesnego biznesu. Poznaj rozwinięcie skrótu ESG i dowiedz się jakie czynniki stoją za poszczególnymi literami.

Z artykułu dowiesz się:

• Co oznaczają poszczególne litery w skrócie ESG?
• Na jakiej podstawie wytypowano czynniki ESG?

ESG stało się ważnym elementem w ramach zrównoważonego rozwoju, umożliwiając firmom nie tylko monitorowanie i raportowanie wpływu na środowisko i społeczeństwo, ale również ocenę swoich struktur zarządzania i prowadzenia bardziej transparentnych działań.

ESG – co to znaczy?

Co to jest ESG? To angielski skrót powstały od słów environmental (środowiskowy), social (społeczny) oraz governance (ład korporacyjny). Oznacza czynniki, na podstawie których dokonuje się pozafinansowej oceny przedsiębiorstw, państw czy organizacji. Skrót zyskał popularność ze względu na liczne regulacje związane ze zrównoważonym rozwojem, w których używano go do opisania mierzalnych wymogów i parametrów.

Akronim odnosi się do trzech głównych obszarów działania związanych z zasadami zrównoważonego rozwoju. Podmioty, które wdrażają wymogi w zakresie ESG, mierzą i raportują swój wpływ na otoczenie – rozumiane zarówno jako środowisko naturalne jak i społeczeństwo – a także oceniają zarządcze aspekty swojej działalności. 

E, czyli czynniki środowiskowe (od angielskiego ,,environmental”)

Dotyczą sposobu w jaki firmy wykorzystują zasoby naturalne i jak wpływają na środowisko. Czynniki te to m.in. zarządzanie emisjami gazów cieplarnianych, adaptacja do zmian klimatycznych, efektywne wykorzystywanie energii i wody, minimalizacja zanieczyszczeń i odpadów, a także ochrona bioróżnorodności. Ważnym elementem wspierającym te działania jest CEAP (Plan Działania na rzecz Gospodarki o Obiegu Zamkniętym), obejmujący zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów oraz ograniczenie odpadów. Również inne plany UE, takie jak strategia ,,Bioróżnorodność 2030” czy strategia ,,Od pola do stołu” mają na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju.

S, czyli czynniki społeczne (od angielskiego ,,social”)

Odnoszą się do wpływu firmy na społeczeństwo, w tym na pracowników, klientów, dostawców, lokalne społeczności i innych interesariuszy. Obejmują kwestie takie jak m.in. sprawiedliwe warunki pracy, bezpieczeństwo i higiena pracy, promocja różnorodności i inkluzywności w zatrudnieniu, poszanowanie praw człowieka oraz pozytywny wpływ na społeczności lokalne.

G, czyli ład korporacyjny (od angielskiego ,,governance”)
Koncentruje się na zasadach obowiązujących w przedsiębiorstwie, mechanizmach kontroli, procedurach mających na celu skuteczne zarządzanie, podejmowanie decyzji, przestrzeganie prawa i zaspokajanie potrzeb interesariuszy. Podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania, transparentności oraz uczciwości w działaniach korporacyjnych. 

Czynniki zaliczane do ESG wypracowano między innymi na podstawie: 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ 2030, inicjatywy ONZ Global Compact, Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka czy Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych.

Jak wygląda raport ESG i kiedy warto go przygotować? Więcej na ten temat w:

Jak mierzyć zrównoważony rozwój?

Czy ESG jest obowiązkowe?

Korzyści biznesowe z wdrożenia ESG – dlaczego to się opłaca?

Wdrażanie strategii ESG postrzegane jest przez część przedsiębiorstw jako koszt lub obowiązek administracyjny. W praktyce jednak niesie ono ze sobą wiele realnych korzyści biznesowych. Przede wszystkim rośnie zaufanie inwestorów, a wraz z nim łatwiejszy dostęp do kapitału. Banki i fundusze inwestycyjne coraz częściej analizują ratingi ESG przed podjęciem decyzji o finansowaniu, dlatego przedsiębiorstwa, które rzetelnie raportują swoje działania, mogą liczyć na korzystniejsze warunki współpracy.

Nie mniej ważna jest przewaga konkurencyjna. Firmy, które udokumentują swoje osiągnięcia w zakresie zrównoważonego rozwoju, stają się atrakcyjniejszym partnerem w przetargach i łatwiej zdobywają kontrakty w łańcuchach dostaw dużych korporacji. ESG wpływa również na lojalność klientów, ponieważ coraz więcej konsumentów wybiera marki odpowiedzialne społecznie i ekologicznie. Wysokie standardy w obszarze „S” wspierają także employer branding – organizacje dbające o różnorodność i dobre warunki pracy łatwiej przyciągają i zatrzymują talenty. Wreszcie, działania w ramach filaru „E” pozwalają na realne obniżenie kosztów. Efektywne gospodarowanie energią, woda? czy surowcami, zgodne z założeniami CEAP, przekłada się na oszczędności operacyjne i długofalowe bezpieczeństwo finansowe.

Raportowanie ESG – kto, kiedy i na jakich zasadach?

Z punktu widzenia praktyki kluczowe jest pytanie: co to jest raport ESG i kogo obejmuje obowiązek jego przygotowania? Raport ESG to dokument przedstawiający wpływ przedsiębiorstwa na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Dla części firm sporządzanie go już dziś jest obowiązkowe, a w kolejnych latach obowiązek ten będzie rozszerzany.

Harmonogram raportowania ESG:

• Od 2025 (za rok 2024): duże jednostki zainteresowania publicznego zatrudniające ponad 500 osób.
  
• Od 2026 (za rok 2025): wszystkie duże spółki spełniające dwa z trzech kryteriów – powyżej 250 pracowników, ponad 25 mln EUR sumy bilansowej, ponad 50 mln EUR przychodów.
  
• Od 2027 (za rok 2026): małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie.
  
• Od 2029 (za rok 2028): firmy spoza UE prowadzące znaczącą działalność na unijnym rynku.
  

Odpowiadając na pytanie, czy ESG jest obowiązkowe, można więc powiedzieć, że tak – choć zakres obowiązków różni się w zależności od wielkości i charakteru przedsiębiorstwa.

Kluczowe regulacje i standardy ESG

Rosnące znaczenie ESG nie jest przypadkowe – wynika bezpośrednio z regulacji prawnych wprowadzanych przez Unię Europejską. Do najważniejszych należą:

• Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) – wprowadza nowy obowiązek raportowania pozafinansowego i obejmuje coraz większą liczbę przedsiębiorstw.
  
• Standardy ESRS (European Sustainability Reporting Standards) – szczegółowo określają, jakie informacje należy umieścić w raporcie.
  
• Taksonomia UE – system klasyfikacji działań gospodarczych pod kątem ich wpływu na środowisko. Jej cele obejmują m.in. łagodzenie i adaptację do zmian klimatu, gospodarkę o obiegu zamkniętym, zrównoważone wykorzystywanie zasobów wodnych czy ochronę bioróżnorodności.
  
• Dyrektywa CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) – nakłada obowiązek należytej staranności w całym łańcuchu dostaw, z naciskiem na poszanowanie praw człowieka i ochronę środowiska.
  

ESG a CSR – czym się różnią?

Wiele osób myli ESG z CSR. Choć obie koncepcje dotyczą odpowiedzialności biznesu, ich znaczenie jest różne. CSR (Corporate Social Responsibility) to starsza, głównie dobrowolna praktyka, która koncentrowała się na budowie pozytywnego wizerunku poprzez działania społeczne i ekologiczne. ESG to natomiast zestaw konkretnych i mierzalnych kryteriów, które służą do obiektywnej oceny firmy przez inwestorów, regulatorów i rynek. Mówiąc krótko: CSR to podejście deklaratywne, a ESG – narzędzie weryfikacji i raportowania, coraz częściej wynikające z obowiązku prawnego.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o ESG

Kogo dotyczy obowiązek raportowania ESG w 2025 r.?
Dotyczy dużych jednostek zainteresowania publicznego, które zatrudniają powyżej 500 pracowników.

Co to znaczy ESG w praktyce?
ESG oznacza zestaw kryteriów środowiskowych, społecznych i zarządczych, które pozwalają mierzyć i raportować wpływ działalności gospodarczej na otoczenie.

Jak mierzyć zrównoważony rozwój w kontekście ESG?
Służą temu wskaźniki i raporty ESG, oparte m.in. na standardach ESRS i wytycznych unijnych, takich jak Taksonomia UE czy CEAP.

Co to jest raport ESG i dlaczego jest ważny?
Raport ESG to dokument pokazujący, jak przedsiębiorstwo działa w obszarach środowiskowych, społecznych i zarządczych. Umożliwia inwestorom i partnerom biznesowym ocenę firmy pod kątem ryzyk pozafinansowych.

Czy ESG jest obowiązkowe dla wszystkich firm?
Nie – obowiązek raportowania dotyczy na razie określonych grup podmiotów, ale z każdym rokiem obejmuje coraz szersze grono przedsiębiorstw, w tym również te średniej wielkości.

Aleksandra Łukaszewicz

Akademia ESG to największa w Polsce baza wiedzy o ESG. Inspirujemy do wdrażania zrównoważonych praktyk, stając się miejscem pierwszego wyboru dla każdego, szukającego najlepiej przygotowanych informacji na temat ESG. E-mail: a.lukaszewicz@akademiaesg.pl

Napisz do nas