W wielu firmach hasło ,,ESG” kojarzy się głównie z koniecznością poniesienia wydatków, co potwierdzają dane z raportu BGK. To jedna z największych barier zniechęcających do poznania zagadnień związanych z ESG. Drugą często bywa opór pracowników lub decydentów w samej organizacji. Istnieją jednak rozwiązania, które pomogą pokonać te przeszkody i rozwijać firmę w sposób zrównoważony.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak przedsiębiorstwa radzą sobie z brakiem możliwości zatrudnienia dodatkowych pracowników do realizacji zadań związanych z ESG?
- Dlaczego zaangażowanie całej organizacji w opracowanie strategii ESG jest niezbędne?
Włączanie zasad zrównoważonego rozwoju do strategii biznesowych staje się standardem, także dla firm, które jeszcze nie są do tego zobowiązane przez prawo. W ten sposób przedsiębiorstwa wychodzą naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i klientów, ale też świadomie biorą odpowiedzialność za swój wpływ na środowisko oraz społeczeństwo. Zdarza się jednak, że, ze względu na różne przeszkody, na planach się kończy.
Bariery finansowe zniechęcają do ESG
Wśród przedsiębiorców, zarówno polskich, jak i europejskich, powszechna jest opinia, że zrównoważony rozwój to przede wszystkim koszty. Z takim stwierdzeniem zgodziło się 48 proc. firm biorących udział w ankiecie BGK „Bariery związane z wdrażaniem ESG w polskich przedsiębiorstwach”. Dla 27 proc. organizacji uwzględnionych w badaniu Komisji Europejskiej ,,SMEs, green market and resource efficiency report” konieczność poniesienia kosztów okazała się przeszkodą we wdrażaniu rozwiązań służących efektywnemu gospodarowaniu zasobami. Część firm wyraża również przekonanie, że zaangażowanie w zagadnienia ESG jest nieopłacalne. Jedynie dla 11 proc. podmiotów działania na rzecz zrównoważonego rozwoju są istotnym elementem długoterminowej strategii, wynika z analizy sytuacji krajowego sektora przedsiębiorstw opublikowanej przez Narodowy Bank Polski. Głównym ograniczeniem według prawie połowy firm jest brak ich opłacalności ekonomicznej.
Nakłady finansowe na działania w duchu ESG zależą w dużej mierze od profilu działalności firmy. Mogą być związane np. z wymianą maszyn na bardziej efektywne energetycznie czy modernizacją oświetlenia.
Koszty generuje też potrzeba zatrudnienia dodatkowych pracowników, delegowanych do wykonywania zadań związanych z ESG. Aby ograniczyć wydatki, firmy posiłkują się wyznaczaniem do realizacji zadań ESG pracowników z innych działów. Na takie działanie zdecydowało się ponad 70 proc. przedsiębiorstw, wynika z raportu BGK. Najczęściej za zgłębienie tematu zrównoważonego rozwoju odpowiedzialny jest dział komunikacji i PR. Eksperci ESG krytykują takie rozwiązanie, wskazując, że jest ono niewystarczające do skutecznego zarządzania i raportowania czynników ESG zgodnie z wymaganiami dyrektywy CSRD i standardu ESRS.
Opór współpracowników
Osoby odpowiedzialne za realizację zadań związanych ze zrównoważonym rozwojem w firmach mierzą się też z barierami występującymi w ramach samej organizacji. 35 proc. firm zmaga się z przeszkodą w postaci braku umiejętności przełożenia przepisów na codzienne funkcjonowanie i strategię działania, pokazało badanie „Koniunktura finansowania zrównoważonych zmian biznesu w Polsce” banku BNP Paribas.
Wyzwaniem dla pracowników realizujących obowiązki związane z ESG jest m.in. rozproszenie danych niefinansowych, co utrudnia ocenę dotychczasowych działań, wynika z raportu ,,Działania HR – krok w stronę ESG” magazynu Rekruter. Firmy nie wiedzą, jak zacząć zbierać dane i gdzie ich szukać. Brak wiedzy sprawia, że osoby odpowiedzialne za te zadania mierzą się z oporem współpracowników i osób decyzyjnych, wykazujących sceptycyzm wobec tego, czy podejmowane działania są na pewno konieczne. Wsparcie całego zespołu jest ważne, ponieważ informacje niezbędne do raportowania albo opracowania strategii ESG mogą być w posiadaniu różnych osób. Podejmując decyzję dotyczącą np. strategii dekarbonizacji, warto szczegółowo przeanalizować działalność przedsiębiorstwa i uwzględnić punkt widzenia oraz wiedzę specjalistów ze wszystkich działów.
Jak pokonać te bariery?
Inicjatywy ESG mogą być postrzegane jako abstrakcyjne lub mało istotne dla codziennej działalności firmy. Dlatego ważne jest uświadamianie pracowników i osób decyzyjnych o ich wadze. Można to robić za pomocą szkoleń i warsztatów przeznaczonych dla kadry. Warto też motywować zespół do zgłaszania własnych pomysłów. Pracownicy, którzy rozumieją cele ESG i widzą, że ich zdanie jest brane pod uwagę, będą bardziej skłonni wesprzeć zmiany. Podczas wprowadzania nowych zasad w firmie warto zastosować strategię małych kroków. Stopniowe wprowadzanie działań pozwala na obserwowanie pozytywnych efektów i zwiększa akceptację inicjatyw ESG.
Co więcej, warto uświadamiać osoby decyzyjne o konsekwencjach ignorowania standardów zrównoważonego rozwoju. Taka postawa może zostać zinterpretowana przez klientów, inwestorów czy innych uczestników rynku jako brak transparentności i w rezultacie obniżyć konkurencyjność przedsiębiorstwa. Dostosowanie przedsiębiorstwa do wymogów związanych z ESG, narzucanych przez prawo lub interesariuszy, faktycznie generuje koszty. Jednak warto potraktować je jako inwestycję, która zaprocentuje w przyszłości. Wdrożenie działań w duchu ESG może przyczynić się do zwiększenia efektywności operacyjnej i oszczędności, np. poprzez redukcję kosztów energii, a także poprawić pozycję firmy na rynku dzięki większej przychylności klientów czy partnerów.
Aby kompleksowo szerzyć wiedzę na temat ESG, firmy mogą korzystać ze wsparcia specjalistów. Zazwyczaj wiąże się ono z dodatkowymi kosztami, podobnie jak wdrożenie podpowiedzianych przez eksperta rozwiązań. Warto zweryfikować, czy firmie przysługuje dotacja w tym zakresie.