Na odcinku autostrady A2, Siedlce Południe–Malinowiec o długości 18,7 km, powstaje pierwsza w Polsce betonowa nawierzchnia z cementu o 30 proc. niższym śladzie węglowym. To pionierskie przedsięwzięcie, opracowane przez firmę Strabag oraz Cement Ożarów.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie korzyści niesie zastosowanie niskoemisyjnego betonu w budowie dróg?
- Jakie są perspektywy dla nawierzchni o zmniejszonym śladzie węglowym w Polsce?
Do tej pory budowa dróg ekspresowych i autostrad w Polsce opierała się głównie na technologii bitumicznej, która polega na użyciu asfaltu. Ma ona swoje zalety, takie jak elastyczność i szybszy czas budowy. W kontekście zrównoważonego rozwoju i długoterminowych kosztów utrzymania, lepszym rozwiązaniem jest technologia betonowa, a szczególnie ta która ma w swoim składzie cement niskoemisyjny. Właśnie taki cement żużlowy o nazwie „Jasny”, zastosowano do budowy ponad 18 kilometrowego odcinka trasy A2.
Ekologiczne rozwiązanie o mniejszym śladzie węglowym
Nawierzchnie wykonane z niskoemisyjnego betonu, są bardziej przyjazne dla środowiska, niż asfalt. Produkcja jednej tony cementu portlandzkiego wiąże się z emisją około 800-900 kg dwutlenku węgla, podczas gdy cement niskoemisyjny, zawierający żużel wielkopiecowy, emituje jedynie około 600-700 kg gazu cieplarnianego na tonę – wynika z dokumentu „Stosowanie cementów wieloskładnikowych w budownictwie”.
Tego rodzaju inicjatywa nie tylko ogranicza emisję dwutlenku węgla, ale także stanowi doskonały przykład zastosowania zasad gospodarki obiegu zamkniętego. Żużel wielkopiecowy, będący produktem ubocznym w procesie wytwarzania stali, znajduje zastosowanie w produkcji cementu niskoemisyjnego. W ten sposób zasoby, które w innym przypadku mogłyby zostać uznane za odpady, zostają efektywnie wykorzystane.
Trwałość i bezpieczeństwo na lata
Chociaż budowa nawierzchni betonowych może być droższa na etapie inwestycji, to w dłuższej perspektywie są one tańsze w utrzymaniu. Nawierzchnie betonowe charakteryzują się znacznie większą trwałością. Mogą wytrzymać nawet 40-50 lat, podczas gdy nawierzchnie bitumiczne zazwyczaj wymagają napraw lub wymiany po 15-20 latach. Beton jest też bardziej odporny na intensywny ruch ciężarowy oraz ekstremalne warunki pogodowe, takie jak wysokie temperatury czy mrozy.
Dodatkowo beton, ze względu na swoją jasność, zwiększa widoczność na drogach, co poprawia bezpieczeństwo uczestników ruchu, zwłaszcza nocą oraz podczas trudnych warunków atmosferycznych.
Beton – przyszłość polskich dróg
Według szacunkowych danych Stowarzyszenia Producentów Cementu, na koniec 2023 r. w Polsce było 1178 km dróg ekspresowych i autostrad z nawierzchnią betonową, co stanowiło 23 proc. sieci dróg szybkiego ruchu.
Obecnie trwa budowa 91,4 km dróg ekspresowych i autostrad o nawierzchni betonowej: 4 odcinków na autostradzie A2 w woj. mazowieckim i woj. lubelskim (łącznie 62,15 km) i 2 odcinków na drodze ekspresowej S6 w woj. pomorskim (łącznie 29,25 km). W lipcu 2024 r. oddano również do użytku odcinek drogi S3 z dwoma tunelami, które także wykonano w technologii betonowej. Pod koniec roku planowane jest zakończenie budowy Północnej Obwodnicy Krakowa (S52), w której również zastosowano nawierzchnię betonową w dwóch tunelach.
Innowacyjne nawierzchnie z niskoemisyjnym betonem idealnie wpisują się w cele Unii Europejskiej związane z osiągnięciem neutralności klimatycznej do 2050 r. Polska, jako członek UE, zobowiązała się do redukcji emisji dwutlenku węgla o 55 proc. do 2030 r. W 2023 r. Polska wyemitowała jedynie 114,8 mln ton dwutlenku węgla, co oznacza redukcję o 38 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, kiedy to emisje wynosiły 184,1 mln ton. Inwestycje w zrównoważoną infrastrukturę, takie jak budowa autostrad z niskoemisyjnych materiałów, wspierają te dążenia.