Zarządzanie ryzykami ESG: być albo nie być dla firm

Kwestie ESG coraz bardziej wpływają na pozycję rynkową firmy. Prawo, inwestorzy i konsumenci oczekują od przedsiębiorstw odpowiedzialności środowiskowej, społecznej i organizacyjnej, a także skutecznego zarządzania ryzykami związanymi z ESG. Biznesy, które zaniedbują te aspekty, narażają się na straty finansowe, uszczerbek na reputacji i konsekwencje prawne.

Z artykułu dowiesz się:

• Jakie wyróżnia się ryzyka ESG?
• Z jakimi konsekwencjami może wiązać się niewłaściwe zarządzanie ryzykami ESG?
• Jak skutecznie identyfikować ryzyka ESG?

Ryzyka ESG mogą wpływać na rozwój, rentowność i wizerunek firmy. Odpowiednie zarządzanie nimi pozwala uniknąć negatywnych konsekwencji i budować zrównoważony biznes odpowiadający wyzwaniom przyszłości. Takie działania to nie nowość – odpowiedzialne firmy od początku muszą identyfikować różnego rodzaju ryzyka. W przypadku tych związanych z ESG chodzi o zwrócenie większej uwagi na aspekty środowiskowe, społeczne i dotyczące ładu korporacyjnego.

Konsekwencje niewłaściwego zarządzania ryzykami

Pod pojęciem ryzyk ESG kryją się czynniki środowiskowe, społeczne i zarządcze, które, w zależności od sposobu zarządzania, mogą wpłynąć pozytywnie lub negatywnie na funkcjonowanie firmy.

• Ryzyka środowiskowe – związane są z potencjalnym, negatywnym wpływem organizacji na środowisko. Wśród nich można wymienić emisję gazów cieplarnianych, zużycie zasobów naturalnych i zaburzenie ekosystemów np. poprzez wylesianie.
• Ryzyka społeczne – dotyczą wszystkich stron zaangażowanych w funkcjonowanie biznesu: podwykonawców, pracowników, społeczność lokalną. Chodzi tu m.in. o sposób traktowania pracowników, uciążliwości związane z działalnością wpływające na okolicznych mieszkańców, a także naruszenia w zakresie ochrony danych.
• Ryzyka organizacyjne – obejmują ład korporacyjny i sposób zarządzania firmą. W ich zakres wchodzą np. działania związane z potencjalnymi oszustwami czy korupcją.

Konsekwencje niewłaściwego zarządzania ryzykami nawarstwiają się i pociągają za sobą kolejne. Przykładem może być awaria dawno nie modernizowanych i nieefektywnych energetycznie maszyn. Ewentualne naprawy infrastruktury mogą generować spore koszty, a wadliwie działający sprzęt stwarza zagrożenie. Innym przykładem może być przestrzeganie praw pracowniczych. Nierespektowanie ich może pociągnąć za sobą szkody dla reputacji firmy. Poważne konsekwencje może przynieść też zaniedbanie zabezpieczenia danych kontrahentów i klientów. Wyciek informacji wiąże się z utratą zaufania do organizacji i narażeniem wielu osób na bezprawne wykorzystanie ich danych.

Z drugiej strony odpowiedzialne zarządzanie ryzykami ESG może wpłynąć pozytywnie na wizerunek i rentowność firmy. Na przykład przedsiębiorstwo, które funkcjonuje z poszanowaniem środowiska naturalnego (np. wykorzystuje powtórnie wyprodukowane odpady), ma szansę zyskać nowe grono klientów – osób, dla których te kwestie się liczą.

Jak skutecznie identyfikować ryzyka ESG?

Choć świadomość przedstawicieli biznesu w zakresie ESG rośnie, to umiejętność  skutecznej identyfikacji ryzyk z nim związanych i zarządzanie nimi wciąż jest wyzwaniem. Potwierdzają to wyniki badania Deloitte, w którym firma pytała osoby na stanowiskach odpowiedzialnych za ESG o ich ocenę zarządzania ryzykiem w firmach trzecich, takich jak dostawcy czy podwykonawcy. Jedynie 18 proc. ankietowanych wskazało, że partnerzy mają do dyspozycji specjalistyczne narzędzia pozwalające na ocenę czynników ryzyka ESG. Najwięcej trudności rodzą takie tematy jak etyka korporacyjna (69 proc. badanych), odpowiedzialność za produkt (59 proc.) oraz ryzyko dotyczące zatrudnienia, w tym przestrzeganie praw pracowniczych (59 proc.).

W wielu przypadkach trudności wynikają z braku wiedzy na temat procesu identyfikacji ryzyk ESG. Aby skutecznie przeprowadzić tę procedurę, firma powinna:

• Dokonać analizy swoich działań – przedsiębiorstwo nie działa w próżni, dlatego odpowiedzialność biznesowa wymaga poddawania weryfikacji nie tylko własnej działalności, ale także podwykonawców czy partnerów.
• Być na bieżąco z regulacjami prawnymi – w szczególności tymi, które dotyczą zarządzania ryzykami. Warto wziąć pod uwagę takie akty prawne jak Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju czy Rozporządzenie Delegowane Komisji Europejskiej odnośnie standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.
• Dokonywać regularnych przeglądów i aktualizacji dokumentacji – biorąc przy tym pod uwagę nowe regulacje prawne, ale też trendy rynkowe i oczekiwania społeczne.
• Rozważyć przeprowadzenia audytu – zewnętrzni eksperci po przeprowadzeniu analizy funkcjonowania firmy w zakresie ESG przygotują wskazówki usprawniające zarządzanie ryzykami.

Pobłażliwe podejście do ryzyk ESG może zagrażać działalności przedsiębiorstwa zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio. Niewłaściwe zarządzanie naraża firmę na problemy prawne, straty finansowe, a także wizerunkowe, wpływając na relacje z klientami, potencjalnymi pracownikami czy partnerami. W skrajnych przypadkach zlekceważenie ryzyk ESG może nawet uniemożliwić dalsze prowadzenie biznesu. 

Beata Bączkiewicz

Zawodowo od kilku lat związana z marketingiem i copywritingiem. Tworzy głównie teksty informacyjne, popularnonaukowe, w tym artykuły blogowe z zakresu ekologii, dobrostanu psychospołecznego i relacji rozwoju technologicznego z naturą. Prywatnie miłośniczka książek, zwłaszcza literatury faktu.

NAPISZ DO NAS