Choć transport, magazynowanie i produkcja odpowiadają za większość kosztów operacyjnych i śladu węglowego, tylko niewielka część przedsiębiorstw z branży logistycznej ma jasno określone cele osiągnięcia zerowej emisji netto. To jednak niejedyne wyzwania, z jakimi się mierzą.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są główne bariery w osiąganiu celów klimatycznych przez firmy logistyczne?
- Dlaczego bezpieczeństwo danych i digitalizacja są ważne dla zrównoważonych łańcuchów dostaw?
- Jak czynniki zewnętrzne i brak ekspertów wpływają na tempo transformacji branży?
Szacuje się, że łańcuchy dostaw odpowiadają za 50-70 proc. kosztów operacyjnych przedsiębiorstwa (uwzględniając pozyskiwanie materiałów, produkcję, magazynowanie oraz transport). Ponadto ok. 90 proc. emitowanych gazów cieplarnianych powstaje właśnie na tym etapie. Firmy logistyczne znajdują się więc pod dużą presją w kwestii redukcji emisji dwutlenku węgla, przez co wprowadzanie ekologicznych rozwiązań będzie głównym trendem w łańcuchach dostaw w najbliższych latach. Obecnie tylko 38 proc. przedsiębiorstw posiada cele osiągnięcia zerowej emisji netto, z czego 25 proc. deklaruje, że dokona tego do 2030 r., a łącznie 67 proc. planuje zrealizować je do 2040 r.
Nie ma powszechnej zgody co do tego, na którym etapie najlepiej te zmiany wdrażać. Jak podaje Ascent w raporcie How Sustainability is Reshaping the Future of Logistics, najwięcej operatorów logistycznych za najważniejsze uznaje dokonanie zmian w zakresie transportu drogowego (64 proc.). Za ważne uważają też wprowadzanie zrównoważonych rozwiązań na etapie pozyskiwania materiałów (49 proc.), produkowania dóbr (36 proc.), przechowywania i w transporcie ostatniej mili (każdą odpowiedź wskazało 33 proc. respondentów). Za najmniej znaczące uznają oni wprowadzanie ekologicznych zmian w sprzedaży detalicznej (zaledwie 11 proc.).
Infrastruktura dla dekarbonizacji transportu
Kwestia wyboru paliwa jest wymieniana jako główny czynnik we wsparciu osiągania celów zerowej emisyjności. Na drugim miejscu pojawiają się związane z tym inwestycje w infrastrukturę ładowania pojazdów elektrycznych. Coraz więcej firm tworzy własne stacje do ładowania, a 64 proc. najemców zwraca uwagę na ich obecność przy wyborze magazynu, jednak nie rozwiązuje to problemu ograniczonych zasięgów akumulatorów. W celu zachowania ciągłości transportu niezbędne wydaje się stworzenie sieci stacji ładujących.
Zbieranie i bezpieczeństwo danych
Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych wymaga ciągłego śledzenia poziomu ich produkcji. Na rynku pojawiają się platformy i aplikacje pomagające w monitorowaniu śladu węglowego w czasie rzeczywistym, co zapewnia bezcenny wgląd w procesy logistyczne. Jednocześnie rosnąca digitalizacja i automatyzacja zachodzące zwiększa ryzyko ataków cybernetycznych. Oprócz wycieku wrażliwych danych i pogorszenia reputacji mogą one wpływać na opóźnienia w realizacji zamówień. Globalnie ok. jedna trzecia firm logistycznych martwi się o bezpieczeństwo danych, a specjaliści ds. łańcucha dostaw uważają incydenty związane z cyberbezpieczeństwem za najważniejsze zagrożenie dla branży w nadchodzących latach.
Weryfikacja partnerów biznesowych
Technologie cyfrowe zdecydowanie ułatwiają gromadzenie danych w organizacjach, jednak mają swoje bariery. Wyzwaniem okazuje się zbieranie informacji od dostawców, szczególnie mniejszych, którzy niejednokrotnie wykazują niską świadomość celów i rozwiązań ESG. Brak odpowiednich narzędzi do pomiaru każdego obszaru ESG, zwłaszcza w sferze społecznej, stwarza ryzyko wprowadzania zmian tylko na papierze. Dotyczy to trudno mierzalnych wskaźników, jak np. poszanowanie praw człowieka.
Zróżnicowana legislacja
Łańcuchy dostaw mogą być bardzo rozbudowane, szczególnie w przypadku międzynarodowych korporacji. Duża liczba podmiotów działających na terenie różnych państw generuje problemy związane z przepisami obowiązującymi na danym terytorium. Zróżnicowane standardy sprawiają, że jednolite przestrzeganie wymogów jest kosztowne i skomplikowane. Brak globalnej standaryzacji utrudnia porównywanie danych pochodzących z różnych regionów.
Zakłócenia zewnętrzne
Kolejnym dużym wyzwaniem w procesie wdrażania zrównoważonych rozwiązań są zdarzenia zewnętrzne. Mogą one znacznie spowolnić lub nawet całkowicie zatrzymać wszelkie działania. W ostatnim czasie pandemia COVID-19 była największym szokiem dla globalnych łańcuchów dostaw. Według badań z końca 2022 r., 65 proc. respondentów z całego świata wskazało, że koszty zakłóceń były wyższe niż oczekiwano przez poprzednie dwa lata. Czynniki takie jak inflacja, wzrost kosztów wynagrodzeń i niedobory siły roboczej zmniejszają korzyści płynące z globalizacji.
Dodając do tego niestabilność polityczną czy konflikty zbrojne można spodziewać się, że coraz więcej firm będzie ponownie rozważać lokalizację miejsc produkcji i źródła materiałów, aby zmniejszyć ryzyko, oszczędzać koszty i wzmocnić odporność. Co więcej, niemal 50 proc. przedsiębiorstw wymienia zmiany klimatu i czynniki środowiskowe wśród największych zagrożeń dla łańcuchów dostaw.
Niedobór ekspertów i wysokie koszty wejściowe
Na polskim gruncie spory problemem stanowi niedostateczny dostęp do ekspertów i doradców w kwestii zrównoważonego rozwoju, na co wskazuje 40 proc. przedsiębiorców. W wielu organizacjach brakuje działów i stanowisk, których zakres obowiązków byłby całkowicie poświęcony tematyce ESG. Ponadto nowe zobowiązania generują dodatkowe koszty, które stanowią barierę dla 27 proc. firm, a większość z nich nie potrafi oszacować wydatków związanych z dostosowaniem organizacji do wymogów ESG. Wprowadzanie odpowiednich struktur i technologii w firmach wymagają inwestycji początkowych, które potrafią być bardzo kosztowne.
Poniższa tabela ukazuje wybrane koszty związane z podejmowaniem działań z zakresu ESG
| NIEWYMIERNE | WYMIERNE |
| dodatkowe obciążenie pracą kontrola w łańcuchu wartości szkolenia i wdrażanie nowych pracowników ciągła edukacja dostosowująca się do pojawiających się regulacji | innowacyjne rozwiązania w zakresie ochrony środowiska doradcy zewnętrzni i audytorzy narzędzia i systemy do zbierania danych budowanie i powiększanie zespołu pracowników odpowiedzialnych za ESG |
źródło: Polskie Stowarzyszenie ESG, Raport ESG – szanse i ryzyka, 2024
Czytaj także:
- Na czym polega zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM)?
- Znaczenie ESG w relacjach z dostawcami i partnerami biznesowymi
źródła:
- PwC, ESG w dobrach konsumenckich i handlu detalicznym – nadal deklaracja, a nie rzeczywistość, 2022.
- EY, Building supply chain sustainability that can drive revenues and reduce operational risks, 2022.
- MIT, A Closer Look at Net-Zero Goals, https://tiny.pl/dxcd2 (data dostępu: 27.02.2024).
- Panattoni, European Logistics & Supply Chain Sustainability Report, 2023.
- WTW, 2023 Global Supply Chain Risk Report, 2023.
- Consafe Logistics, 2024 Trend Report, Navigating Change, 2024.
- Polskie Stowarzyszenie ESG, Raport ESG – szanse i ryzyka, 2024.
- Deloitte, Sustainable Supply Chain Transformation, 2023.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
