Aż 90% analiz pokazuje, że silne standardy ESG obniżają koszt pozyskania kapitału, a 88% badań potwierdza, że utrwalone polityki zrównoważonego rozwoju prowadzą do poprawy efektywności operacyjnej przedsiębiorstw. Instrumenty finansowe powiązane ze zrównoważonym rozwojem rewolucjonizują sposób finansowania firm, uzależniając koszt kapitału od skuteczności w realizacji celów ESG.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak działają mechanizmy Sustainability-Linked Finance i jakie korzyści przynoszą firmom?
- Które KPI środowiskowe najczęściej wykorzystywane są w instrumentach sustainability-linked?
- W jaki sposób dobra polityka ESG wpływa na obniżenie kosztu kapitału?
Instrumenty finansowe powiązane ze zrównoważonym rozwojem zyskują coraz większą popularność wśród przedsiębiorstw poszukujących nowych form finansowania. Różnią się od tradycyjnych instrumentów tym, że ich warunki są bezpośrednio powiązane z osiąganiem przez organizacje konkretnych celów zrównoważonego rozwoju. Wyróżnikiem jest to, że nie ograniczają wykorzystania pozyskanych środków do określonych projektów, lecz koncentrują się na ogólnej poprawie wskaźników ESG przedsiębiorstwa.
Mechanizm Sustainability-Linked Finance w praktyce
Sustainability-Linked Finance to szeroka gama instrumentów finansowych, których warunki są bezpośrednio powiązane z osiąganiem przez organizacje konkretnych celów zrównoważonego rozwoju. Najpopularniejsze z nich to kredyty (SLL) i obligacje (SLB) powązane ze zrównoważonym rozwojem.
Kredyty powiązane ze zrównoważonym rozwojem (SLL) funkcjonują w oparciu o mechanizm motywacyjny, w którym oprocentowanie jest skorelowane z realizacją celów ESG. W praktyce oznacza to, że firma otrzymuje niższą marżę kredytową, jeśli osiąga ustalone cele, na przykład redukcję emisji CO₂ czy zwiększenie efektywności energetycznej. W przypadku niespełnienia wskaźników, oprocentowanie może wzrosnąć. Przykładowo, w 2025 r. PKO Bank Polski wprowadził kredyty w formule SLL dla klientów bankowości korporacyjnej, podczas gdy wcześniej takie finansowanie było dostępne jedynie w ramach kredytów konsorcjalnych.
Obligacje powiązane ze zrównoważonym rozwojem (SLB) działają na podobnej zasadzie, ale w formie papierów wartościowych. Ich główną cechą jest powiązanie kuponu (oprocentowania) z osiągnięciem przez emitenta określonych celów zrównoważonego rozwoju. SLB zyskują popularność szczególnie wśród firm z sektorów trudnych do dekarbonizacji, dla których emisja klasycznych zielonych obligacji może być problematyczna.
KPI w instrumentach sustainability-linked
Wybór odpowiednich KPI jest kluczowym elementem instrumentów sustainability-linked. Według raportu Environmental Finance, około 75% KPI używanych w kredytach i obligacjach powązanych ze zrównoważonym rozwojem dotyczy redukcji emisji dwutlenku węgla. Najpopularniejsze wskaźniki obejmują:
- Redukcję emisji gazów cieplarnianych
- Zwiększenie udziału energii odnawialnej
- Poprawę efektywności energetycznej
- Zmniejszenie zużycia wody
- Gospodarkę o obiegu zamkniętym
- Globalne oceny ESG
Wiarygodność wybranych KPI jest kluczowa zarówno z perspektywy pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy. Nieprzestrzeganie zasad przejrzystości może prowadzić do oskarżeń o greenwashing, czego przykładem jest firma Schlumberger, która podpisała kredyt SLL w 2021 roku bez ujawnienia swoich podstawowych KPI.
Wymierny wpływ ESG na koszt kapitału
Liczne badania empiryczne potwierdzają, że firmy z silnymi praktykami ESG mogą liczyć na niższy koszt kapitału. Dotyczy to zarówno kapitału własnego, jak i obcego. W przypadku kapitału własnego, przedsiębiorstwa aktywnie zarządzające ryzykiem środowiskowym są postrzegane przez inwestorów jako mniej ryzykowne, co prowadzi do akceptowania przez nich niższej premii za ryzyko. Firmy wyróżniające się pozytywnie pod względem zarządzania ryzykiem środowiskowym charakteryzują się niższą zmiennością cen akcji mierzoną wskaźnikiem beta.
Dla kapitału obcego, badanie Uniwersytetu z Hamburga wykazało, że firmy o wysokich ocenach ESG cieszą się średnią redukcją spreadu obligacji o 15 punktów bazowych w porównaniu do firm o niższych ocenach. W przypadku kredytów bankowych, analiza pokazuje redukcję spreadów o 20-50 punktów bazowych dla firm o wysokich wynikach ESG. Praktycznym przykładem jest emisja obligacji SLB przez Enel, która dzięki silnemu zaangażowaniu w cele związane z energią odnawialną osiągnęła obniżenie ceny obligacji o 10 punktów bazowych.
Korzyści wdrożenia instrumentów sustainability-linked
Wdrożenie raportowania ESG, niezbędnego do uczestnictwa w programach Sustainability-Linked, wiąże się z określonymi kosztami. Jednak korzyści często przewyższają poniesione koszty. Dla przedsiębiorstw główne zalety to:
- Niższe koszty finansowania przy realizacji celów ESG
- Poprawa reputacji i pozytywnego wizerunku wśród inwestorów oraz konsumentów
- Motywacja do zrównoważonego rozwoju i innowacji
- Szerszy dostęp do kapitału
- Wzmocnienie konkurencyjności firmy na rynku
Dla instytucji finansowych korzyści obejmują:
- Promowanie odpowiedzialnych praktyk w biznesie
- Rozszerzenie portfela kredytowego o innowacyjne produkty
- Wspieranie globalnych celów zrównoważonego rozwoju (SDG)
Innowacje i trendy w obszarze Sustainability-Linked Finance
Rynek instrumentów finansowych powiązanych ze zrównoważonym rozwojem stale ewoluuje. Jednym z nowszych trendów jest rozwój „sustainability-linked derivatives” (SLD) – instrumentów pochodnych, które tworzą, osadzają lub zmieniają przepływy pieniężne w oparciu o wskaźniki KPI związane z celami ESG.
W przeciwieństwie do innych instrumentów, SLD nie koncentrują się na przeznaczeniu środków na cele związane z ESG, ale raczej tworzą lub wpływają na przepływy pieniężne w ramach konwencjonalnych instrumentów pochodnych. Jeśli cele ESG są osiągnięte, SLD może obniżyć koszt kapitału poprzez obniżenie stawek lub zobowiązań płatniczych, co zwiększa zwrot z inwestycji.
Warto zauważyć, że wpływ ESG na koszt kapitału różni się w zależności od sektora. Największy pozytywny wpływ na redukcję kosztu kapitału jest widoczny w branżach o wysokim poziomie emisji, co sugeruje, że inwestorzy nagradzają te spółki, które starają się wyróżnić w sektorach szczególnie źle ocenianych pod względem wpływu na środowisko.
Wyzwania i perspektywy
Mimo rosnącej popularności instrumentów sustainability-linked, istnieją pewne wyzwania związane z ich wdrażaniem:
- Greenwashing – istnieje ryzyko, że firmy będą wykorzystywać te instrumenty głównie do poprawy wizerunku, bez rzeczywistego zaangażowania w cele zrównoważonego rozwoju
- Standaryzacja KPI – brak jednolitych standardów dla wskaźników KPI może utrudniać porównywanie różnych instrumentów
- Weryfikacja celów – konieczność niezależnej weryfikacji osiągnięcia celów ESG stanowi dodatkowy koszt i wyzwanie
Niemniej jednak, w miarę dojrzewania rynku i rosnącej świadomości inwestorów, instrumenty sustainability-linked mają szansę stać się standardowym elementem strategii finansowania przedsiębiorstw dążących do zrównoważonego rozwoju.
Dla firm poszukujących finansowania, instrumenty te stanowią nie tylko potencjalną drogę do obniżenia kosztów kapitału, ale również sposób na strategiczne dostosowanie się do zmieniającego się otoczenia biznesowego, w którym kwestie ESG odgrywają coraz większą rolę.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
