Wszedł system kaucyjny. Ale nie wszystkie butelki zwrócimy od razu

Wraz z 1 października ruszył w Polsce system kaucyjny. Jednak nie każda butelka czy puszka uprawni nas do zwrotu pieniędzy.

Na początku października system będzie dopiero wprowadzany. Nowe butelki i puszki z oznaczeniem systemu kaucyjnego będą wprowadzane stopniowo, a stare – wciąż obecne w magazynach – będą sprzedawane do wyczerpania zapasów. Producenci i sklepy mają czas na całkowitą zmianę opakowań do końca 2025 roku. Co istotne, część producentów może w ogóle nie włączyć się w system kaucyjny i zamiast tego płacić tzw. opłatę produktową, czyli w praktyce karę. Jak zwracała uwagę wiceminister klimatu Anita Sowińska, to właśnie ten czynnik może sprawić, że stare opakowania pozostaną w sprzedaży dłużej niż tylko przez okres przejściowy.

Nowe przepisy to efekt wieloletnich prac legislacyjnych. Zgodnie z nimi do ceny napojów w plastikowych butelkach, puszkach metalowych i – od 2026 roku – także w szklanych butelkach wielorazowych, doliczana będzie kaucja. Konsument odzyska ją po zwrocie opakowania w wyznaczonym punkcie. Do plastikowych butelek o pojemności do 3 litrów i metalowych puszek do 1 litra doliczona kaucja wyniesie 50 groszy. W przypadku szklanych butelek wielorazowych, które do systemu wejdą od 2026 roku, będzie to 1 zł. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie opakowania zostaną nim objęte. Jak podkreślają eksperci, jednorazowe szklane butelki oraz wszystkie opakowania po mleku i produktach mlecznych nie znalazły się w katalogu. To oznacza, że nie odzyskamy za nie zwrotu kaucji.

Osobna pozycja na paragonie

Kupując napój w butelce czy puszce objętej systemem kaucyjnym, na paragonie zobaczymy dodatkową pozycję – właśnie kaucję. Jej pobieranie będzie obowiązkowe dla wszystkich sklepów oferujących takie produkty. Nie w każdym miejscu będzie można jednak odzyskać pieniądze przy zwrocie opakowania. Przepisy mówią jasno: obowiązek przyjmowania butelek i puszek kaucyjnych dotyczy punktów handlowych o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych. To oznacza, że oprócz dużych sklepów czy supermarketów, w system włączą się również drogerie, apteki czy sklepy sportowe – pod warunkiem, że sprzedają napoje w opakowaniach objętych kaucją.

Aby odzyskać kaucję, klient będzie musiał zwrócić butelkę czy puszkę w jednym z wyznaczonych punktów zbiórki. W dużych sklepach będą to najczęściej automaty, w mniejszych – odbiór ręczny. Każdy sklep zobowiązany do udziału w systemie musi zapewnić przynajmniej jedno takie miejsce. W galeriach handlowych dopuszczono też możliwość stworzenia wspólnego punktu dla kilku sklepów. Żeby zwrot został przyjęty, opakowanie musi spełniać określone warunki:

• być puste,
• niepogniecione,
• z czytelnym kodem kreskowym na etykiecie.

W przypadku butelek plastikowych obowiązkowa jest również zakrętka. Klienci dostaną kaucję w gotówce albo w formie bonu, który będzie można od razu wykorzystać przy kolejnych zakupach lub – na życzenie – wymienić na pieniądze.

Marta Maj

Od ponad 10 lat zajmuję się wszystkim, co związane z contentem. Moje doświadczenie w pracy dziennikarskiej i wrodzona ciekawość tworzą zgrany duet, który pozwala mi tworzyć artykuły, które przeczyta i laik, i ekspert. Dodatkowo zajmuję się korektą tekstów – przecinki, strzeżcie się! E-mail: m.maj@akademiaesg.pl

Napisz do nas