Wolontariat pracowniczy przestał być miłym dodatkiem do benefitów. W 2024 roku liczba pracowników zaangażowanych w tego typu programy wzrosła o 57 proc. rok do roku, jak wynika z raportu Hays Poland. To wyraźny sygnał, że firmy odkryły w społecznym zaangażowaniu pracowników strategiczne narzędzie rozwoju organizacji.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak wolontariat pracowniczy wpływa na motywację i retencję pracowników?
- Dlaczego zaangażowanie społeczne firmy przekłada się na pozytywny wizerunek i przyciąga talenty?
- Jakie formy wolontariatu najlepiej łączą rozwój kompetencji z budowaniem kultury organizacyjnej?
Wolontariat pracowniczy buduje zaangażowanie zespołów
Liczby mówią same za siebie. W Polsce 73 proc. pracowników deklaruje chęć zaangażowania się w działania wolontariackie wspierane przez pracodawcę, jak wskazuje raport przygotowany przez Panel Ariadna. Jednak niewielu pracodawców wykorzystuje ten potencjał w pełni.
Wolontariat wzmacnia motywację pracowników na kilku poziomach. Badania Deloitte Polska i Stowarzyszenia WIOSNA i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego pokazują, że 93 proc. respondentów czuło się lepiej i mniej zestresowanych po 12 miesiącach wolontariatu. To przekłada się na mniejszą absencję, wyższą produktywność i lepszą atmosferę w miejscu pracy. Oferowanie wolontariatu zwiększa zaangażowanie pracowników o 7,5 proc. i produktywność o 13 proc., jak wynika z raportu Centrum Wolontariatu. I mowa tu o korzyściach biznesowych, nie tylko o budowaniu dobrego samopoczucia.
Wolontariat pracowniczy działa również jako naturalny inkubator talentów menedżerskich. Aż 90 proc. firm uczestniczących w programach opartych na kompetencjach odnotowało znaczący wzrost umiejętności przywódczych wśród pracowników, jak wynika z raportu Hays Poland. W kontekście CSR i strategii społecznej odpowiedzialności biznesu, tego typu programy przestają być dodatkiem, a stają się integralną częścią rozwoju organizacji.
CSR i employer branding spotykają się w wolontariacie
W erze świadomych wyborów zawodowych, szczególnie wśród pokoleń Z i millenialsów, employer branding oparty na autentycznych wartościach przestał być opcją – to konieczność. Aż 74 proc. przedstawicieli pokolenia Z twierdzi, że cel i wartości firmy są dla nich ważniejsze niż wysokość wynagrodzenia. Dodatkowo 89 proc. pracowników z dostępem do programów wolontariackich deklaruje wyższą satysfakcję z pracy – o 12 punktów procentowych więcej niż ci bez takich możliwości.
Wolontariat pracowniczy to jedno z najbardziej autentycznych narzędzi budowania marki pracodawcy. W przeciwieństwie do korporacyjnych kampanii wizerunkowych, które często brzmią pusto, działania wolontariackie pokazują wpływ firmy na otoczenie. Wolontariat pracowniczy staje się dodatkową zachętą do starań o pracę w danej firmie. To konkretny argument w walce o talenty, szczególnie w branżach, gdzie konkurencja o kompetentnych pracowników jest zacięta.
Zaangażowanie społeczne firmy przestaje być domeną działów PR, a staje się elementem strategii biznesowej powiązanej z ESG. Firmy, które angażują pracowników w projekty społeczne są szczególnie atrakcyjne dla młodych talentów oczekujących od pracodawców autentycznego wpływu na świat. Dane potwierdzają, że pokolenie Z i millenialsi częściej angażują się w wolontariat niż baby boomers czy pokolenie X – to naturalna konsekwencja wartości, które kształtują młodsze pokolenia.
Pozytywny wizerunek firmy rośnie dzięki społecznemu zaangażowaniu
Konsumenci są dziś bardziej wymagający niż kiedykolwiek. Chętniej kupią produkt od firmy, która wspiera ważne dla nich sprawy społeczne, a potrafią odmówić zakupu, jeśli firma wspiera coś, z czym się nie zgadzają. Według Nielsen, 66 proc. konsumentów jest skłonnych zapłacić więcej za produkty marek działających zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, a wśród millenialsów odsetek ten wzrasta do 73 proc.
Co więcej, aż 89 proc. Amerykanów uważa, że firmy sponsorujące wolontariat oferują lepsze środowisko pracy niż te, które tego nie robią, wynika z badań Deloitte. To pokazuje, jak zaangażowanie społeczne firmy wpływa na postrzeganie organizacji zarówno przez pracowników, jak i klientów. Warto też zauważyć wymierną wartość społeczną takiego zaangażowania. Jedna godzina tradycyjnego wolontariatu ma wartość prawie 30 dolarów, podczas gdy godzina wolontariatu opartego na kompetencjach jest warta średnio 220 dolarów – prawie osiem razy więcej. Dla organizacji pozarządowych oznacza to możliwość zwiększenia zasięgu działania o 35 proc. i poprawy efektywności o 28 proc. To dowód, że wolontariat pracowniczy tworzy wartość po obu stronach – zarówno dla firmy, jak i dla społeczności.
Od akcji jednorazowych do strategicznych programów rozwojowych
Wolontariat pracowniczy może przybierać różne formy. Najpopularniejszą metodą w Polsce pozostaje akcyjne pomaganie różnym organizacjom. Jednorazowe akcje, takie jak udział w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy czy Szlachetnej Paczce, są dobrym początkiem, jednak prawdziwy potencjał drzemie w długofalowych, strategicznych programach.
Coraz więcej firm wprowadza politykę Volunteer Time Off – płatnego czasu wolnego przeznaczonego na wolontariat. Oferują one pracownikom płatny czas na wolontariat, średnio 20 godzin rocznie na osobę. To najbardziej pożądana forma wsparcia filantropijnego ze strony pracodawcy. Zobowiązania zawodowe stanowią często główną przeszkodę w wolontariacie, dlatego płatny czas skutecznie niweluje tę barierę i zwiększa rzeczywiste zaangażowanie.
Wolontariat wzmacnia motywację pracowników szczególnie wtedy, gdy mogą wykorzystać swoje zawodowe umiejętności. Wolontariat kompetencyjny – wykorzystanie wiedzy z marketingu, finansów, IT czy HR do wsparcia organizacji pozarządowych – przynosi podwójną korzyść. Pracownicy doskonalą swoje umiejętności w nowym kontekście, a organizacje non-profit otrzymują profesjonalne wsparcie wysokiej jakości. Aż 92 proc. pracowników uczestniczących w wolontariacie opartym na kompetencjach poprawia swoje wyniki w pracy, jak wynika z badania przedstawionego w raporcie Centrum Wolontariatu.
Wirtualny wolontariat jako odpowiedź na nową rzeczywistość
Pandemia przyspieszyła rozwój wolontariatu wirtualnego i hybrydowego. Obecnie około jedna piąta formalnych wolontariuszy działa wirtualnie lub w modelu mieszanym, przy czym angażują się średnio w więcej godzin rocznie – 95 godzin – niż ci działający wyłącznie stacjonarnie, którzy poświęcają 64 godziny., jak podaje raport Centrum Wolontariatu. Wolontariat wirtualny oferuje elastyczność i dostępność, umożliwiając pracownikom zdalnym i rozproszonym geograficznie udział w inicjatywach społecznych.
Przykłady wolontariatu wirtualnego obejmują korepetycje online, mentoring, wsparcie administracyjne dla organizacji pozarządowych, tłumaczenia, tworzenie treści, wsparcie techniczne czy poradnictwo kryzysowe przez platformy tekstowe. Dla młodszych pokoleń, które naturalnie poruszają się w środowisku cyfrowym, taka forma zaangażowania jest często bardziej atrakcyjna niż tradycyjne spotkania stacjonarne. Firmy korzystające z platform technologicznych do zarządzania wolontariatem odnotowują około 50 proc. wzrost przepracowanych godzin. Technologia umożliwia łatwą rejestrację, śledzenie godzin, dopasowywanie możliwości do umiejętności pracowników, mierzenie wpływu w czasie rzeczywistym oraz gamifikację. Przejrzyste dashboardy pokazujące wyniki zaangażowania odpowiadają na oczekiwania młodszych pokoleń, które cenią sobie feedback w czasie rzeczywistym.
Realizacja celów zrównoważonego rozwoju przez zaangażowanie pracowników
Wolontariat pracowniczy jest jednym z narzędzi realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Firmy coraz częściej dopasowują swoje programy do konkretnych celów – edukacji, walki z głodem, odnawialnych źródeł energii, zdrowia czy działań klimatycznych. To pokazuje, jak zaangażowanie społeczne firmy może bezpośrednio wspierać globalne wyzwania, jednocześnie budując wewnętrzną kulturę organizacyjną opartą na wartościach. Firmy, które potrafią skutecznie połączyć pasje i umiejętności swoich pracowników z realnymi potrzebami społecznymi, tworzą przewagę konkurencyjną w obszarze różnorodności, równości i włączania – wartości szczególnie istotnych dla młodszych pokoleń.
Pozytywny wizerunek firmy rośnie wtedy, gdy działania społeczne nie są jedynie akcją marketingową, ale autentycznym elementem strategii biznesowej. Pracownicy wyczuwają różnicę między deklaracjami a rzeczywistym zaangażowaniem. Firmy z dobrze zaprojektowanymi programami wolontariatu doświadczają niższej rotacji pracowników, a to bezpośrednio wpływa na stabilność organizacji i obniża koszty związane z rekrutacją.