Wzrost zainteresowania zrównoważonym rozwojem wpływa na zwiększenie znaczenia tzw. idei ,,kapitalizmu interesariuszy”. Według niej celem przedsiębiorstwa powinno być nie tylko zwiększanie zysków, ale też etyczne działanie, z troską o otoczenie i potrzeby interesariuszy. Uwzględnianie tej kwestii to nie tylko dobra wola firm, ale też realizacja wymogów prawnych, m.in. dyrektywy CSRD. Organizacje powinny informować w swoich raportach ESG, jak dbają o potrzeby związanych z nimi podmiotów. Pomocnym narzędziem w identyfikacji tych grup i ich oczekiwań jest mapowanie interesariuszy.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie grupy interesariuszy można wyróżnić w przedsiębiorstwach?
- Czym jest mapa interesariuszy i jakie ma znaczenie w kontekście ESG?
Dialog i współpraca z interesariuszami jest jednym z elementów tworzenia odpowiedzialnego biznesu. Firmy, które chcą działać w duchu ESG i utrzymać się na coraz bardziej wymagających rynkach, nie mogą pozwolić sobie na ignorowanie oczekiwań interesariuszy.
Mapa interesariuszy wspiera zrównoważony rozwój
Interesariusze (ang. stakeholders) to podmioty (osoby, inne firmy, jednostki administracyjne), z którymi przedsiębiorstwo nawiązuje relacje w całym swoim łańcuchu wartości. Wszystkie te organizacje tworzą sieć powiązań i wzajemnych wpływów. Podstawowy podział zakłada wyróżnienie dwóch grup interesariuszy. Pierwsza z nich to podmioty zewnętrzne: klienci, inwestorzy, społeczeństwo, organy regulacyjne, jednostki administracyjne, dostawcy i partnerzy biznesowi, organizacje pozarządowe. W drugiej, czyli jednostkach wewnętrznych, wyróżnia się m.in. pracowników, zarząd, radę nadzorczą i akcjonariuszy.
Aby zidentyfikować, skategoryzować i ocenić wpływ poszczególnych podmiotów na działalność firmy, warto posłużyć się mapą interesariuszy, czyli wizualnym przedstawieniem zależności i relacji między nimi a przedsiębiorstwem. Graficzna forma ułatwia odbiór i zrozumienie siły związku, zaangażowania oraz obszarów wspólnych działań. Proces tworzenia mapy interesariuszy można podzielić na kilka etapów. Pierwszym krokiem jest identyfikacja, czyli stworzenie listy podmiotów, z którymi firma jest związana. Można wyróżnić na niej kluczowych interesariuszy. Podczas kolejnego etapu, kategoryzacji, należy przeanalizować relacje, interesy, role i pozycje poszczególnych interesariuszy. Następnym zadaniem jest wizualne przedstawienie, np. w postaci tabeli, powyższych elementów. Proces kończy priorytetyzacja, czyli podjęcie decyzji, którzy interesariusze i cele mają największe znaczenie dla działalności firmy.
Tworząc mapę, można postawić następujące pytania:
- Kto ma wpływ na przedsiębiorstwo i na kogo wpływ ma firma?
- Jakie zasoby, możliwości i potrzeby mają poszczególni interesariusze?
- Jaką rolę pełnią poszczególni interesariusze?
- Który z interesariuszy jest najsilniej zaangażowany w działalność firmy, jakie sposoby współpracy preferuje?
- Co motywuje poszczególnych interesariuszy?
Mapowanie interesariuszy w kontekście ESG
Przedsiębiorstwa nie działają w próżni – współpraca z interesariuszami jest kluczowa dla funkcjonowania firmy, w tym realizacji strategii ESG. Mapowanie powiązanych z organizacją podmiotów pomaga zrozumieć ich potrzeby, zarządzać relacjami i określać obszary możliwych wspólnych działań. Identyfikacja interesariuszy umożliwia też pozyskanie od nich cennych informacji zwrotnych oraz pomysłów na innowacje. Na przykład firma spożywcza może czerpać z doświadczenia dostawców, aby w procesie produkcyjnym wprowadzić ekologiczne rozwiązania w zakresie opakowań. Wiedza interesariuszy przydaje się też przy opracowywaniu strategii ESG. Kontakt z organizacjami pozarządowymi i ekoaktywistami pomaga zrozumieć negatywny wpływ firmy na środowisko oraz opracować działania w celu jego redukcji.
Świadomość, jakie podmioty i w jaki sposób są powiązane z firmą oraz opracowanie sposobów na otwartą i spersonalizowaną komunikację pozwala również z wyprzedzeniem przewidywać potencjalne konflikty i w porę na nie reagować. Uwzględnianie oczekiwań interesariuszy sprzyja budowaniu pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. Także jako pracodawcy – respektowanie praw i potrzeb osób zatrudnionych dodatkowo wzmacnia ich lojalność, zwiększa satysfakcję i zaangażowanie w pracę. Komunikacja i włączenie interesariuszy w rozwój firmy będące efektem mapowania to również element budowania jej transparentności, warty odnotowania w raporcie ESG.
Tworzenie mapy interesariuszy wiąże się też z pewnymi wyzwaniami. Proces ten wymaga czasu, a sama mapa regularnej aktualizacji ze względu na możliwą zmienność oczekiwań interesariuszy. Rozwój firmy sprawia również, że mogą pojawić się nowe grupy interesów. Rozległość zadań związanych z zarządzaniem relacjami może wymagać zatrudnienia dodatkowej osoby, co wiąże się z kosztami. Kolejną trudnością bywa zidentyfikowanie konfliktu wartości, między firmą a interesariuszami lub między samymi interesariuszami i wypracowanie kompromisu. Przykładem może być tu deweloper, który musi wyważyć interes protestującej społeczności lokalnej odnośnie do stawiania budynków oraz akcjonariuszy oczekujących rozbudowy inwestycji.
Świadome zarządzanie relacjami z interesariuszami może wspierać innowacje, tworzyć nowe możliwości rynkowe oraz przyczyniać się do budowy przewagi konkurencyjnej. Mapowanie interesariuszy pomaga zrozumieć, jakie grupy i w jaki sposób mogą wspierać firmę na ścieżce do zrównoważonego rozwoju, a także jakie ryzyka mogą pojawić się w wyniku nieodpowiedniego zarządzania tymi relacjami.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
