Rating ESG to wskaźnik oceny przedsiębiorstw, wpływający na decyzje inwestycyjne wartych biliony dolarów na skalę globalną. Te złożone systemy oceny kształtują przyszłość biznesu, ale jednocześnie budzą kontrowersje dotyczące metodologii i rzeczywistej skuteczności działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak agencje ratingowe ESG tworzą swoje oceny i jakie dane wykorzystują?
- Dlaczego wysokie ratingi przekładają się na lepsze wyniki finansowe firm?
- Jakie konkretne kroki podjąć, żeby poprawić rating ESG swojej organizacji?
Jak agencje ratingowe ESG tworzą swoje oceny
Współczesny krajobraz ratingów zdominowany jest przez kilka wiodących graczy, z których każdy stosuje odmienną metodologię.
- MSCI ESG rating wykorzystuje skalę literową od AAA do CCC, koncentrując się na relatywnej ocenie w ramach sektora. Ich podejście opiera się na analizie ekspozycji na ryzyka ESG oraz zarządzania tymi ryzykami w porównaniu do konkurentów branżowych.
- Z kolei Sustainalytics stosuje odwrotną logikę – skala od 0 do 100 kategoryzuje firmy w pięć poziomów ryzyka. W przeciwieństwie do MSCI, oferuje ocenę ryzyka ESG z umożliwieniem porównania między różnymi sektorami.
- S&P Global wykorzystuje podwójną istotność, oceniając zarówno wpływ czynników ESG na przedsiębiorstwo, jak i oddziaływanie firmy na społeczeństwo oraz środowisko.
Proces gromadzenia danych opiera się na złożonym systemie zbierania informacji z wielorakich źródeł. Agencje ratingowe ESG analizują raporty CSRD, oceny wpływu środowiskowego, struktury zarządzania oraz dane z mediów i organizacji regulacyjnych. Certyfikaty takie jak ISO 14001 czy standardy Forest Stewardship Council mogą pozytywnie wpływać na końcową ocenę ESG firmy.
Wpływ ratingów na wyniki finansowe przedsiębiorstw
Badania empiryczne wykazują korelację między wysokimi ratingami a wynikami finansowymi. Analiza chińskich firm notowanych na giełdzie w latach 2009-2021 ujawniła, że organizacje z wysokimi ocenami ESG wykazują lepszą rentowność i konkurencyjność rynkową. Mechanizmy wpływu obejmują poprawę reputacji korporacyjnej i optymalizację warunków finansowania. Dostęp do kapitału staje się coraz bardziej uzależniony od wyników ESG. Z rosnącym znaczeniem odpowiedzialnego inwestowania, inwestorzy instytucjonalni aktywnie poszukują firm z silną pozycją w tym obszarze. Wysokie ratingi sygnalizują, że firma jest dobrze przygotowana do zarządzania długoterminowymi ryzykami związanymi z dekarbonizacją czy zmianami regulacyjnymi.
Analiza zmian MSCI ESG rating dla firm amerykańskich pokazuje, że rynek potrzebuje wielu miesięcy, aby w pełni odzwierciedlić zmiany w ocenach. Obniżki ratingów prowadzą do anualnych negatywnych nadwyżkowych stóp zwrotu na poziomie około 3 proc. Co istotne, tylko zmiany w ocenie środowiskowej mają znaczący wpływ na 6-miesięczne stopy zwrotu. Zmiany społeczne i zarządcze nie wykazują wymiernego wpływu.
Wyzwania związane z systemem ocen ESG
Paradoksalnie, firmy z wysokimi ratingami są bardziej narażone na oskarżenia o greenwashing. Badania europejskich firm z indeksu STOXX Europe 600 wskazują, że wysokie oceny pozytywnie korelują z przypadkami greenwashingu. Dzieje się tak dlatego, że rating ESG mierzy głównie pozorną wydajność środowiskową, a nie rzeczywisty wpływ na środowisko. Korelacja między ocenami różnych agencji wynosi średnio jedynie 0,54. Wskazuje to na fundamentalne różnice w metodologiach. Te rozbieżności wynikają z odmiennych definicji czynników ESG, różnych systemów ważenia oraz nieprzejrzystych metodologii. Subiektywność ocen jest szczególnie problematyczna w przypadku czynników społecznych i zarządczych, które są trudniejsze do zmierzenia konsekwentnie. Komisja Europejska przedstawiła w czerwcu 2023 r. propozycję rozporządzenia o przejrzystości działalności w zakresie ratingów ESG. Rozporządzenie ma wymagać od dostawców uzyskania zezwolenia od ESMA, publicznego ujawniania metodyk oraz oddzielenia działalności ratingowej od usług doradczych.
Jak poprawić rating ESG swojej firmy?
Skuteczna poprawa oceny wymaga włączenia zasad ESG do podstawowej strategii biznesowej. Nie może to być jedynie działanie PR-owe, ale zmiana w sposobie prowadzenia działalności. Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie audytu ESG i oceny podwójnej istotności, następnie ustalenie specyficznych, mierzalnych celów redukcji emisji dwutlenku węgla oraz wdrożenie systemów monitorowania.
Osiągnięcie wysokich ratingów wymaga zbiorowego wysiłku całej organizacji. Zarząd musi pokazać, dlaczego ESG ma znaczenie i jak łączy się z codzienną pracą. Praktyczne kroki obejmują wplecenie ESG do procesu wdrażania nowych pracowników, powiązanie celów z ocenami wyników oraz zachęcanie do inicjatyw pracowniczych. Komponenty środowiskowe ratingów są coraz bardziej powiązane ze zdolnością firmy do zarządzania śladem węglowym. Regularne i precyzyjne kalkulacje śladu węglowego organizacji są niezbędne do śledzenia postępów. Firmy powinny przyjąć międzynarodowe standardy jak GHG Protocol, przejrzyście raportować emisje oraz strategię redukcji, a także ustalać ambitne, ale osiągalne cele.
Przyszłość systemu ocen ESG
Sztuczna inteligencja coraz częściej wykorzystywana jest do restrukturyzacji ocen. AI może analizować ogromne zbiory danych z różnych źródeł, identyfikować niespójności i wykrywać greenwashing przez rozpoznawanie wzorców. Najbardziej efektywny wydaje się model hybrydowy łączący możliwości AI z nadzorem ludzkim.
Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) pracuje nad globalną standaryzacją ratingów ESG. Wymagać będzie większej przejrzystości od dostawców w zakresie danych i metodologii używanych do przygotowania ocen. Międzynarodowa Rada Standardów Zrównoważonego Rozwoju (ISSB) ma dostarczyć wytyczne dla ujawniania śladu węglowego przez firmy.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
