Pozwolenie środowiskowe to formalna decyzja administracyjna umożliwiająca legalne korzystanie ze środowiska w sposób zgodny z przepisami prawa ochrony środowiska. Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska pozwolenie to jest warunkiem funkcjonowania wielu instalacji przemysłowych, usługowych i infrastrukturalnych.
Z artykułu dowiesz się:
- Kto wydaje pozwolenie środowiskowe w zależności od typu inwestycji i jej lokalizacji?
- Kiedy pozwolenie wydaje marszałek województwa, a kiedy starosta lub minister?
- Jakie są rodzaje pozwoleń środowiskowych i czym się różnią?
Organy właściwe do wydawania pozwoleń środowiskowych
Decyzję o wydaniu pozwolenia środowiskowego podejmują różne instytucje w zależności od skali, rodzaju oraz miejsca realizacji przedsięwzięcia. Marszałek województwa wydaje decyzje m.in. dla instalacji, które mogą zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz w przypadkach pozwoleń zintegrowanych dla zakładów komunalnych wpisanych na listę prowadzoną przez ten organ.
Starosta (lub prezydent miasta na prawach powiatu) odpowiada za większość pozwoleń dla mniej uciążliwych instalacji. Regionalny dyrektor ochrony środowiska staje się właściwym organem, jeśli instalacja znajduje się na terenach zamkniętych, np. wojskowych. W przypadku energetyki jądrowej właściwym organem staje się minister właściwy do spraw klimatu.
Rodzaje pozwoleń środowiskowych
Wyróżniamy pozwolenia sektorowe oraz zintegrowane. Te pierwsze dotyczą pojedynczych aspektów oddziaływania na środowisko (jak emisje gazów, ścieki czy odpady). Pozwolenie zintegrowane obejmuje z kolei wszystkie oddziaływania danej instalacji i eliminuje konieczność pozyskiwania pozwoleń sektorowych.
W przypadku przedsięwzięć, które mogą wpływać na środowisko, pozwolenie środowiskowe może być wydane dopiero po przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko. Decydującym dokumentem w tym procesie jest karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP), która zawiera podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu. Procedury te wpisują się w szerszy kontekst zarządzania ryzykami ESG oraz ryzyk klimatycznych, które firmy muszą uwzględniać w swoich strategiach rozwoju.
Właściwość organów i zmiany decyzji
Zgodnie z przepisami organ, który wydał pozwolenie środowiskowe jest także właściwy do jego zmiany. Marszałek województwa nie może samodzielnie zmienić decyzji innego organu (np. starosty) bez formalnego przejęcia kompetencji do rozpatrywania danej sprawy. Jeżeli jednak przepisy prawa przenoszą tę właściwość na marszałka, może on rozpatrzyć nowy wniosek o zmianę decyzji.
Firmy powinny również pamiętać o konieczności działania zgodnego z RODO przy raportowaniu ESG oraz o tym, że ESG a wsparcie prawnika może okazać się koniecznością, a nie tylko opcją.
Praktyczne wskazówki dla przedsiębiorców
System pozwoleń środowiskowych w Polsce jest złożony, a znajomość właściwości organów i procedur jest niezbędna dla każdego przedsiębiorcy planującego inwestycję, która może wpływać na środowisko. Dobór odpowiedniego typu pozwolenia oraz skierowanie wniosku do właściwego organu ma duże znaczenie dla legalności i sprawności procesu inwestycyjnego.