„Regulacje prawne związane z ESG są niejednoznaczne, a znajomość wszystkich przepisów po prostu niemożliwa, co utrudnia firmie stworzenie polityki zrównoważonego rozwoju” – z takim stwierdzeniem zgodziła się ponad połowa respondentów badania EY Law z 2022 r. Dostosowanie się do przepisów może wymagać wsparcia prawnika, ale wielu przedsiębiorców kontakt z kancelarią traktuje jako ostateczność.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak przedsiębiorcy oceniają stopień skomplikowania polskiego prawa?
- W jakich sytuacjach wsparcie prawnika okazuje się pomocne?
Zarządzanie obszarem ESG i raportowanie zrównoważonego rozwoju jest nierozerwalnie związane z kwestiami prawnymi. Zmieniające się przepisy wymagają od firm dostosowania się do nowych warunków prowadzenia działalności, a bywa, że nie jest to proste zadanie, jak pokazują wyniki badania EY Law „Kluczowa rola departamentów prawnych w tworzeniu strategii zrównoważonego rozwoju”. W interpretacji wytycznych pomocne może okazać się wsparcie kancelarii prawnej.
Trudne i zawiłe polskie prawo
Prowadzenie biznesu w Polsce jest utrudnione ze względu na częste wprowadzanie nowych przepisów, ale także zmiany w tych już obowiązujących, podkreślają twórcy inicjatywy „Poprawmy prawo”, której celem jest wskazanie ustawodawcy przepisów, które wymagają pilnej poprawy. Statystyki potwierdzają, że to problematyczny obszar dla firm. Jedna czwarta przedsiębiorców narzeka na skomplikowane prawo gospodarcze, co pokazało badanie „Wizerunek i problemy polskich przedsiębiorców” przeprowadzone w ramach inicjatywy PSH Lewiatan „Urodzeni Przedsiębiorcy”.
Mimo że polscy przedsiębiorcy skarżą się na zawiłość polskiego prawa, stosunkowo niewielu z nich korzysta ze stałego wsparcia prawnego. 8 proc. respondentów badania realizowanego w ramach kampanii „Adwokat w każdym przypadku” wskazało, że posiada własny dział prawny, a 27 proc., że stale współpracuje z kancelarią lub prawnikiem. Największy odsetek (31 proc.) korzysta z usług prawnych tylko, gdy zajdzie taka potrzeba. Chodzi m.in. o sankcje nałożone na przedsiębiorstwo w związku z naruszeniem regulacji dotyczących ochrony danych osobowych czy łamania praw pracowniczych.
Podobne wnioski wynikają z praktyki grupy Destrier, specjalizującej się w obsłudze prawnej, księgowej i podatkowej korporacji.
Łatwiej zapobiegać niż leczyć
Gdy już dojdzie do naruszeń, nie zawsze udaje się zniwelować ich negatywne konsekwencje, niezależnie od tego, czy działanie było świadome, czy nie. Problemy prawne firmy mogą prowadzić do kar finansowych i sankcji karnych (np. pozbawienia wolności w przypadku spraw dotyczących korupcji), problemów wizerunkowych, ale też strategicznych, gdy dalsza działalność firmy jest utrudniona ze względu na przeznaczenie zasobów (ludzkich i finansowych) na zażegnanie kryzysu. Przykładem jest kara, którą może nałożyć Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na firmy stosujące praktyki greenwashingowe. Maksymalnie wynosi ona 10 proc. rocznego obrotu firmy osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
Gdy dojdzie już do naruszenia prawa, kontakt z kancelarią często okazuje się niezbędny. Prawnik reprezentuje wówczas firmę, ale też udziela wsparcia w negocjacjach, np. związanych z ugodą i pomaga wdrożyć strategię naprawczą. Aby jednak zmniejszyć ryzyko, że taka interwencja okaże się potrzebna, warto wdrożyć działania profilaktyczne. Kancelarie prawne specjalizujące się w ESG mogą udzielić wsparcia w postaci:
- wyjaśnienia przepisów,
- przeprowadzenia audytu zgodności działań firmy z obowiązującymi przepisami,
- udzielenia wskazówek na temat działań, które firma może podjąć, aby sprostać wymogom i regulacjom, które mają wejść w życie,
- zidentyfikowania ryzyk ESG typowych dla konkretnej branży i sposobów zarządzania nimi,
- opracowania wewnętrznych polityk korporacyjnych, np. związanych z ochroną danych osobowych,
- wskazania wytycznych do raportowania ESG lub oceny istniejącego systemu raportowania.
Doradztwo prawne bywa potrzebne również w codziennej działalności operacyjnej przedsiębiorstwa, także w kwestiach powiązanych ze zrównoważonym rozwojem. Prawnik może pomóc np. przy podpisywaniu umów z kontrahentami, tak aby zabezpieczyć realizację celów ESG firmy w całym łańcuchu wartości. Ponadto wspieramy klientów we wdrażaniu zielonych rozwiązań, takich jak polityki zrównoważonego rozwoju, uwzględnienie aspektów ESG w umowach dostaw lub świadczenia usług.