Choć przekazy medialne sugerują, że głównie najmłodsze pokolenia działają na rzecz zrównoważonego rozwoju, to badania pokazują, że starsze generacje nie pozostają w tyle. Cel jest wspólny, jednak drogi jego realizacji mogą być różne w zależności od pokolenia. Pracodawcy, którzy chcą zaangażować pracowników w aktywności związane z ESG, powinni poznać potrzeby i wartości poszczególnych grup. Dzięki temu zwiększą szansę na dobranie narzędzi i sposobów komunikacji, które pozwolą dotrzeć do każdego, niezależnie od wieku.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie pokolenia można obecnie wyróżnić na rynku zawodowym i konsumenckim?
- Czy przynależność pokoleniowa ma wpływ na zaangażowanie w miejscu pracy?
- Jak włączyć pracowników w działania ESG, aby odpowiedzieć na ich potrzeby i wartości?
Specyfika każdego pokolenia została ukształtowana przez wspólne doświadczenia i ważne wydarzenia społeczne lub gospodarcze. To sprawia, że osoby z jednej generacji mogą wyznawać podobne wartości i mieć podobne oczekiwania. Warto jednak pamiętać, że przynależność pokoleniowa to jedynie wskazówka.
Cztery pokolenia na rynku pracy
Na rynku zawodowym i konsumenckim wyróżnia się obecnie cztery pokolenia. Najstarsze z nich to Baby Boomers, czyli osoby urodzone przed 1965 r. Były świadkami licznych przemian społecznych oraz gospodarczych, dlatego cenią sobie stabilność, poczucie bezpieczeństwa i lojalność. Sami również kierują się tymi wartościami jako pracownicy. Kolejna generacja, pokolenie X, to osoby urodzone w latach 1965-1980. Uznawane są za pragmatyczne, niezależne i ambitne. W pracy doceniają możliwość rozwoju i autonomię, wskazują autorzy opracowania „Pokolenia konsumentów. Jak do nich mówić, żeby nas słuchali… i kupowali?”.
Osoby urodzone między 1980 r. a połową lat 90. nazywane są pokoleniem Y lub Millennialsami. Przedstawiciele tej grupy wchodzili w dorosłość na przełomie tysiącleci. Charakterystyczne jest dla nich przekonanie, że świat to globalna wioska, co sprawia, że są oni otwarci i komunikatywni. Cenią sobie równowagę między życiem prywatnym a zawodowym. Praca ma być zgodna z ich wartościami. Są skłonni do zmiany w poszukiwaniu lepszych warunków lub większej satysfakcji zawodowej. Najmłodszą grupą jest pokolenie Z, czyli osoby urodzone w drugiej połowie lat 90. i na początku 2000. Zetkom zależy na wyrażaniu swojej tożsamości, wynika z danych McKinsey & Company. Poszukują pracy z „celem wyższym” i szybko weryfikują autentyczność deklaracji firmy w tym zakresie. Ponad 65 proc. osób z tego pokolenia sprawdza wartości wyznawane przez przedsiębiorstwo przed złożeniem CV, jak pokazuje badanie ,,Młodzi Polacy na rynku pracy 2022”. Niemal 50 proc. deklaruje też, że zwraca uwagę na to, jak firma reaguje na aktualne wydarzenia, np. wojnę w Ukrainie.
Wartości poszczególnych pokoleń są spójne z czynnikami ESG
Najmłodsze pokolenia wysuwają się na pierwszy plan, jeśli chodzi o świadomość na temat konieczności stosowania zasad zrównoważonego rozwoju. Ważne są dla nich odpowiedzialność społeczna przedsiębiorstw i równość. Tymi kwestiami kierują się przy wyborach jako konsumenci i pracownicy, co potwierdzają badania. Ponad połowa polskich Zetek i 45 proc. Millennialsów przyznaje, że w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie odczuwało niepokój związany ze zmianami klimatycznymi, wynika z raportu Deloitte „2024 Gen Z and Millennial Survey”. W obu grupach ponad 60 proc. osób zadeklarowało, że stara się minimalizować swój wpływ na środowisko. Tego samego oczekują od swoich pracodawców. Jednocześnie aż 57 proc. Millennialsów i 65 proc. Zetek zgadza się ze stwierdzeniem, że troska o środowisko powinna mieć wyższy priorytet niż wzrost gospodarczy, podkreślają autorzy opracowania ,,Who cares about climate change”. W pozostałych grupach wynik wyniósł 44 proc.
Mimo że młodsze pokolenia są wrażliwsze na tematy związane ze zrównoważonym rozwojem, to starsze grupy bywają bardziej skuteczne w praktycznych działaniach. Generacja Baby Boomers posiada na przykład lepsze nawyki w recyklingu, co pokazało badanie przeprowadzone na zlecenie DS Smith. Jedynie 27 proc. Boomersów deklaruje dezorientację w zakresie zasad właściwej segregacji śmieci, a w pokoleniu Z wskaźnik ten osiąga 53 proc. Starsze pokolenia chętniej podejmują też dodatkowy wysiłek, aby uzupełnić wiedzę w tym zakresie.
Jak zaangażować różne pokolenia w działania ESG?
Zaangażowanie pracowników jest kluczowe dla powodzenia realizacji strategii ESG w firmie. Warto przy tym wykorzystać sposoby, które najlepiej odpowiedzą na potrzeby poszczególnych grup. Należy jednak pamiętać, że podział pracowników według pokoleń to tylko wskazówka. Badania opublikowane w ,,Journal of Organizational Behavior” wskazują, że wpływ przynależności do generacji na zaangażowanie w działalność firmy jest przeceniany. Większe znaczenie mają indywidualne cechy pracowników oraz specyfika środowiska zatrudnienia. Wykorzystanie różnych aktywności i sposobów komunikacji zwiększa jednak szansę na skuteczne włączenie pracowników w działania.
I tak: najmłodsze pokolenie jest świadome konieczności zmian i chce mieć wpływ na zrównoważony rozwój firmy. Zetkom towarzyszy jednak niepewność co do praktycznych działań. Dlatego firmy powinny na konkretnych przykładach pokazywać, że dbają nie tylko o zysk, ale również o dobro społeczne i środowiskowe, podkreśla DS Smith w raporcie. Warto na przykład odgórnie organizować wolontariat korporacyjny i zachęcać Zetki do udziału. W przygotowanie projektów tego typu można z kolei zaangażować Millennialsów, dla których ważne jest poczucie sprawczości. Kolejne zadanie dla pokolenia Y to współtworzenie polityki przedsiębiorstwa w zakresie ESG. W takiej pracy przydają się narzędzia do dzielenia się pomysłami, opiniami i feedbackiem. Korzystanie ze specjalnych rozwiązań technicznych odpowiada też na potrzeby dwóch najstarszych grup, które cenią sobie ,,twarde” argumenty. Aby zachęcić przedstawicieli pokolenia X i Baby Boomers do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, należy poprzeć je faktami. Mogą to być np. korzyści finansowe i reputacyjne, jakie z nich płyną. Zebranie i przeanalizowanie informacji o dotychczasowych aktywnościach firmy ułatwiają narzędzia i platformy, takie jak te oferowane przez Diaphane Software.