Współpraca z nieetycznym kontrahentem może mieć opłakane skutki. Zwłaszcza dla firm z branży, dla której warunkiem istnienia jest zaufanie społeczeństwa i inwestorów. Dlatego do weryfikacji partnerów biznesowych warto podejść rzetelnie.
Akademia ESG: Branża finansowa przeżywa pracowity okres związany z wejściem w życie nowych regulacji. W ostatnich miesiącach było to m.in. rozporządzenie DORA, na celowniku wciąż jest też wdrażanie zasad ESG. W jaki sposób dążenie do zrównoważonego rozwoju wpływa na sektor finansowy? Czy zauważalny jest jakiś konkretny kierunek zmian?
Piotr Badura, Prezes CRIF: Branża finansowa ogólnie jest branżą mocno regulowaną i, można powiedzieć, coraz bardziej ,,dociskaną”. Jeśli chodzi o przepisy związane z ESG, wpływają one na sektor m.in. poprzez modyfikację kryteriów oceny ryzyka i wartości spółek. Kierunek zmian jest dość jasny. Branża finansowa zmierza w stronę zrównoważonego rozwoju. Trochę z przymusu, trochę z własnej inicjatywy, ponieważ kapitał będzie coraz powszechniej alokowany na podstawie zgodności z regulacjami ESG. Inwestorzy już teraz często uwzględniają czynniki ESG w swoich decyzjach. To powoduje, że przedsiębiorstwa muszą dostosować strategie i ujawniać dane pozafinansowe zgodnie z obowiązującymi standardami, takimi jak CSRD. Przejrzystość raportowania staje się czynnikiem wpływającym na dostęp do kapitału i partnerstwa biznesowego.
A z jakimi specyficznymi wyzwaniami w kontekście ESG spotyka się branża finansowa?
PB: Takich specyficznych wyzwań jest wiele. Co charakterystyczne dla tego sektora, występuje on w dwojakiej roli. Z jednej strony odgrywa ważną rolę w finansowaniu transformacji w kierunku zrównoważonej gospodarki, a z drugiej sam podlega regulacjom i rosnącym oczekiwaniom. Pierwszą trudnością jest dostępność i jakość danych ESG. Instytucje finansowe często nie mają kompletnych i wiarygodnych informacji o klientach czy partnerach. Wiele firm nie rozumie istoty ESG, uważa, że to zbędna biurokracja. A banki i fundusze inwestycyjne oczekują tej informacji, by móc podejmować racjonalne i oparte na danych decyzje. Bank Pekao S.A. zwracał na to uwagę w swoim raporcie ESG za rok 2023. W dokumencie wskazano, że jednym z największych wyzwań była ocena zgodności projektów z Taksonomią UE, ze względu na brak jasnych i dokładnych danych od klientów, np. z sektora MŚP.
Czy może podać Pan przykład ryzyka, z jakim wiąże się brak dostępności danych na temat klientów lub partnerów?
PB: Brak danych na temat łańcucha wartości naraża podmiot finansowy na rozmaite ryzyka, w tym reputacyjne. Sektor finansuje wiele przedsięwzięć, mamy też różnych dostawców. Istnieją firmy, które stosują greenwashing, przedstawiają swoje działania jako bardziej zielone niż są w rzeczywistości. Współpraca z nieetycznym dostawcą łamiącym prawa środowiskowe czy zatrudniającym dzieci może zaszkodzić całej marce. Jeśli takie przedsiębiorstwa będą wspierane przez branżę finansową, to istnieje ryzyko naruszenia reputacji, która dla tego sektora jest kluczowa. Choćby w mediach społecznościowych można zaobserwować, z jakimi konsekwencjami wiąże się utrata dobrego wizerunku w biznesie. Reakcja konsumentów i inwestorów bywa bardzo silna.
Aby realizacja celów i raportowanie ESG były rzetelne i transparentne, niezbędna jest zatem weryfikacja łańcucha dostaw.
PB: Zgadza się, weryfikacja łańcucha wartości jest bardzo ważnym elementem biznesu, także w procesie raportowania ESG. Chodzi o sprawdzenie, czy partnerzy działają zgodnie z określonymi standardami środowiskowymi, etycznymi, prawnymi. Firmy w raportach muszą uwzględniać nie tylko swoją zgodność z regulacjami, ale też dane pochodzące od kontrahentów.
W jaki sposób instytucje mogą zadbać o dostęp do takich danych?
PB: Istnieją różne platformy i narzędzia, które wspierają biznes w dążeniu do zrównoważonego rozwoju. Niektóre z nich oferują np. weryfikację zgodności z regulacjami, pozwalają przygotować się do raportowania. Zawierają też, tak jak nasza platforma Synesgy, ustandaryzowane kwestionariusze, dzięki którym przedsiębiorstwo może przeprowadzić samodzielną ocenę wdrożenia ESG w swojej organizacji, uzyskać score ESG i plan działań w obszarze zrównoważonego rozwoju dostosowany do organizacji. Narzędzie umożliwia także sprawdzenie partnerów biznesowych pod kątem ich działań. Wystarczy, że firma zaprosi kontrahenta do wypełnienia ankiety na platformie. To rozwiązanie przydaje się np. w postępowaniu przetargowym. Uzyskane informacje można uwzględnić w ostatecznym wyborze podwykonawcy.
Aby uzyskać więcej informacji o firmie, która na przykład stara się o kredyt inwestycyjny, instytucje finansowe mogą też skorzystać z otwartej bankowości. W jaki sposób to rozwiązanie wpisuje się w ESG?
PB: Otwarta bankowość może być wsparciem dla uzyskania większej transparentności działań podmiotu gospodarczego. To jedno z istotnych źródeł uwiarygodnienia jego rzetelności. Niektóre przedsiębiorstwa, np. MŚP mają bardzo ograniczoną historię kredytową, brakuje więc źródeł informacji na ich temat. Dzięki wglądowi do danych finansowych oraz transakcji i ich analizie można zweryfikować, z kim firma współpracuje, jak wygląda jej działalność biznesowa i oszacować potencjalne ryzyko. A dla przedsiębiorstwa to szansa do uzyskania wsparcia na lepszych warunkach.
Czy to rozwiązanie jest bezpieczne cyfrowo?
PB: Spotkaliśmy się z obawami dotyczącymi pogodzenia otwartej i bardziej transparentnej bankowości z rosnącą potrzebą zapewnienia ochrony danych. Równowagę między dostępnością a bezpieczeństwem zapewniają regulacje i technologia. Dostęp do otwartej bankowości mają wyłącznie licencjonowane podmioty. Ponadto informacje są zabezpieczone i chronione silnym uwierzytelnieniem, ich transmisja jest również szyfrowana. I oczywiście warunkiem otwartej bankowości jest jasna i dobrowolna zgoda klienta na dostęp do danych, z możliwością jej cofnięcia. Wszystkie procesy podlegają ciągłemu monitoringowi przez banki i dostawców tych rozwiązań.
W jaki sposób instytucje finansowe radzą sobie z pogodzeniem własnych interesów z potrzebami interesariuszy? Sprostanie ich oczekiwaniom i wymogom ESG może wiązać się z większym nakładem pracy i dodatkowymi inwestycjami.
PB: Nie da się ukryć, że pewien konflikt interesów może występować. Istotą działania podmiotów gospodarczych jest rozwój i wypracowanie zysku. Jednak firmy coraz częściej starają się pogodzić własne potrzeby z oczekiwaniami interesariuszy. Mimo wszystko rośnie świadomość rynkowa na temat prowadzenia działalności odpowiedzialnej środowiskowo, społecznie i etycznie. Instytucje wiedzą, że to niezbędne, aby zachować konkurencyjność i zaufanie rynku. Traktują te działania nie jako koszt, ale jako szansę na innowację i zwiększenie lojalności klientów. Dostosowują ofertę do oczekiwań, proponując tzw. zielone produkty i usługi.
Istnieją przykłady banków, które aktywnie włączają czynniki ESG do swoich modeli biznesowych i proponują na przykład ekokredyt hipoteczny. Angażują się też w dialog z interesariuszami, uwzględniają głos konsumentów, inwestorów czy lokalnych społeczności w swoich strategiach ESG. Prowadzą działania edukacyjne, których celem jest zwiększenie świadomości finansowej w społeczeństwie i zmniejszenie wykluczenia finansowego.
Dziękuję za rozmowę.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
