Rozporządzenie EUDR wymusza na działach zakupów i logistyki w europejskich firmach budowę kompletnie nowych systemów zgodności, które przekształcą dotychczasowy sposób zarządzania łańcuchami dostaw. Firmy muszą przygotować się na konieczność śledzenia każdej partii towaru aż do konkretnej działki, na której wyrosło drzewo użyte do produkcji.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie konkretne obowiązki EUDR nakłada na działy zakupów i dlaczego tradycyjne kryteria wyboru dostawców już nie wystarczą?
- W jaki sposób logistyka musi zmienić swoje systemy IT, aby sprostać wymogom śledzenia pochodzenia każdej partii produktu?
- Które kroki pozwolą firmom uniknąć sankcji i skutecznie wdrożyć nowe przepisy przed terminem grudniowym?
Nowe przepisy wymagają od działów zakupów zebrania i weryfikacji szczegółowych danych geolokalizacyjnych pochodzenia surowców. Każdy dostawca musi dostarczyć precyzyjne współrzędne geograficzne działek, na których produkowane były materiały objęte rozporządzeniem. Certyfikaty FSC, PEFC lub równoważne standardy zgodne z EUDR stają się podstawowym wymogiem rozmowy z partnerem handlowym.
Proces oceny ryzyka wylesiania przekształca się w standardową procedurę każdej transakcji. Firmy muszą opracować nowe systemy scoringu dostawców, uwzględniające nie tylko ich bezpośrednie praktyki, ale również kontrolę nad podwykonawcami i całymi łańcuchami dostaw. Współpraca z partnerami handlowymi ewoluuje z modelu transakcyjnego w kierunku strategicznych relacji, wymagających ciągłego dialogu i wspólnego budowania standardów zgodności. Dla wielu firm oznacza to konieczność rezygnacji z długoletnich dostawców, którzy nie potrafią sprostać nowym wymogom transparentności.
Każda partia ma swoją historię
Zmiany w logistyce polegać będą na wdrożeniu zaawansowanych systemów śledzenia, które muszą dokumentować pełną historię każdej partii produktu od źródła pochodzenia do finalnego odbiorcy. Systemy WMS i ERP wymagają głębokiej integracji z nowymi modułami do zarządzania danymi o pochodzeniu, co często oznacza duże inwestycje w infrastrukturę IT. Technologie RFID, kody QR i rozwiązania blockchain stają się standardowym wyposażeniem magazynów obsługujących produkty objęte EUDR. Magazyn zamienia się w cyfrowe archiwum, gdzie każda partia towaru ma swoją dokumentację z danymi o geolokalizacji, certyfikatach i łańcuchu dostaw.
Szczególnym wyzwaniem jest zapewnienie ciągłości danych na każdym etapie łańcucha dostaw. Partnerzy logistyczni, przewoźnicy i operatorzy magazynowi muszą zostać włączeni w system wymiany informacji o pochodzeniu produktów. Jeden błąd w transmisji danych może oznaczać, że cała partia zostanie zablokowana przez organy kontrolne. Automatyzacja procesów dokumentowania staje się koniecznością, ponieważ ręczne zarządzanie danymi o geolokalizacji tysięcy partii towarów przekracza możliwości tradycyjnych metod.
Działy logistyki otrzymują również odpowiedzialność za przygotowanie i archiwizację dokumentacji wymaganej do składania elektronicznych oświadczeń zgodności. System musi być zaprojektowany tak, aby w czasie rzeczywistym generować raporty dla organów nadzorczych i zapewniać pełną transparentność przepływu towarów. To wymaga standaryzacji formatów danych i protokołów wymiany informacji z partnerami biznesowymi.
Od audytu do automatyzacji
W pierwszym kroku przygotowania do spełnienia nowych obowiązków narzuconych przez EUDR firmy odkrywają, że ich produkty zawierają surowce objęte rozporządzeniem, o których nie miały pojęcia. Drewno „ukrywa się” w opakowaniach, kakao w dodatku do napojów, a soja w karmie dla zwierząt hodowlanych dostarczających skórę. Lista produktów objętych regulacją często okazuje się znacznie dłuższa niż pierwotne szacunki. Audyt obecnych dostawców pod kątem ich możliwości dostarczenia wymaganych danych geolokalizacyjnych często ukazuje potrzebę znaczących zmian w strukturze zaopatrzenia. Okazuje się, że łańcuchy dostaw, które wydawały się proste, mają więcej ogniw niż początkowo zakładano. Dostawcy często sami nie wiedzą, skąd dokładnie pochodzą ich surowce.
Budowa systemu należytej staranności wykracza daleko poza tradycyjne audyty dostawców. Firmy muszą stworzyć bazy danych łączące informacje o dostawcach z konkretnymi działkami produkcyjnymi, co często oznacza współpracę z lokalnymi organizacjami certyfikującymi i wykorzystanie danych satelitarnych. Proces ten wymaga budowy nowych kompetencji w zakresie analizy ryzyka środowiskowego i interpretacji certyfikatów leśnych. Szkolenia zespołów odpowiedzialnych za zakupy i logistykę stanowią fundament skutecznego wdrożenia. Współpraca między działami zakupów a logistyką staje się bardziej intensywna, wymaga nowych procesów komunikacji i koordynacji działań.
Strategiczne implikacje transformacji zgodności
Wdrożenie EUDR to nie tylko kwestia prawnej zgodności, ale transformacja modelu biznesowego. Firmy, które zbudują systemy, zyskają przewagę konkurencyjną w postaci zaufania konsumentów i partnerów biznesowych ceniących zrównoważony rozwój. Wymogi transparentności mogą przynieść korzyści, o których firmy początkowo nie myślały.
Zasada „no mass balance” oznacza, że firmy nie mogą mieszać partii zgodnych i niezgodnych z wymogami EUDR, co przypomina wymóg osobnych szlaków dla produktów organicznych i konwencjonalnych. Ta zmiana w zarządzaniu zapasami ma prowadzić do optymalizacji procesów i redukcji marnotrawstwa i przynieść dodatkowe korzyści ekonomiczne. Lepsza znajomość łańcuchów dostaw oznacza możliwość szybszego reagowania na problemy i budowania stabilniejszych relacji z dostawcami.
Digitalizacja procesów zgodności otwiera nowe możliwości wykorzystania danych do innych celów biznesowych. Systemy śledzenia pochodzenia produktów można rozszerzyć o funkcjonalności analityczne, wspierające podejmowanie strategicznych decyzji zakupowych i logistycznych, a także programy lojalnościowe dla ekologicznie świadomych klientów. Inwestycje w infrastrukturę IT wymuszone przez EUDR mogą zaprocentować w przygotowaniu do kolejnych regulacji ESG, które nieuchronnie nadchodzą.
Jeśli wiadomość nie dotarła, prosimy o sprawdzenie folderu ze spamem.
W razie jakichkolwiek problemów zachęcamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@akademiaesg.pl
