Jednym z coraz częściej stosowanych sposobów magazynowania prądu jest zamiana energii elektrycznej w ciepło. Autorzy raportu ,,Mapa drogowa dla rynku magazynów ciepła”, zbadali stan magazynowania ciepła w Polsce i przeanalizowali dostępne na rynku technologie, a także potencjał inwestycyjny. A jest on ogromny – szacuje się, że do 2030 r. inwestycje w ten sektor wyniosą 30 mld zł.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym są magazyny ciepła i jaką rolę odgrywają?
- Dlaczego system energetyczny wymaga wykorzystania magazynów energii?
- Co wynika z najnowszego raportu ,,Mapa drogowa dla rynku magazynów ciepła” dla polskiego sektora energetycznego?
Transformacja systemu energetycznego w Polsce, zgodnie z Porozumieniem Paryskim i unijnym pakietem klimatycznym Fit for 55, przełożyła się na duży wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE). To z kolei wymusiło integrację całego sektora energetycznego z OZE tak, by uniknąć przesilenia sieci w ciągu dnia, gdy wzrasta produkcja energii z paneli fotowoltaicznych, i blackoutów w nocy, gdy podaż jest najmniejsza. Technologie magazynowania energii zamienionej w ciepło (Thermal Energy Storage, TES) mogą wspierać wzrost udziału OZE w ciepłownictwie, ogrzewnictwie i przemyśle w sposób bezpieczny i stabilny. Kluczowym wnioskiem płynącym z raportu ,,Mapa drogowa dla rynku magazynów ciepła” opublikowanego przez Instytut Energetyki Odnawialnej wraz z Polską Izbą Magazynowania Energii, jest konieczność dostosowania polskiego systemu prawnego do specyfiki magazynowania ciepła. Odpowiednie regulacje są niezbędne do przyspieszenia rozwoju zielonej gospodarki i efektywnej integracji sektorów energetycznych.
Jakie korzyści niesie ze sobą magazynowanie ciepła?
Raport wskazuje na duży potencjał magazynowania ciepła, zarówno w sektorze ciepłowniczym, jak i przemysłowym. Autorzy ocenili także technologie magazynowania ciepła krótkoterminowego oraz długoterminowego i wśród najważniejszych zalet wymienili:
- Stabilizację sieci energetycznej – Magazyny ciepła mogą pochłaniać nadwyżki energii elektrycznej produkowanej z OZE w okresach jej obfitości i oddawać ją w momentach zwiększonego zapotrzebowania.
- Zwiększenie efektywności wykorzystania OZE – Dzięki magazynowaniu ciepła można efektywniej wykorzystywać energię pochodzącą z takich źródeł jak słońce czy wiatr.
- Redukcja emisji dwutlenku węgla – Magazyny ciepła przyczyniają się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych poprzez możliwość wykorzystania już wyprodukowanej zielonej energii w momencie niedoborów, zamiast korzystania z wytwarzanej na bieżąco energii z węgla.
- Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego – Magazyny ciepła mogą stanowić bufor w przypadku wystąpienia niespodziewanych zdarzeń, takich jak awarie lub ekstremalne warunki pogodowe.
Autorzy zwracają uwagę, że w Polsce dostrzega się rosnące znaczenie magazynowania ciepła – zwłaszcza w kontekście transformacji energetycznej. Programy takie jak Mój Prąd i OZE – Odnawialne Źródło Energii dla Ciepłownictwa oraz inicjatywy takie jak Ciepłownia przyszłości wykazały potencjał wykorzystania magazynów ciepła. Są to niezbędne kroki, które trzeba podjąć, by stworzyć prawdziwie zielony sektor energetyczny. Warto odnotować, że obecnie rynek magazynów ciepła jest wart 24,5 mld zł, a ciepłowni o mocy 10-50 MW około 7,5 mld zł.
Potencjalne inwestycje w sektorze magazynów ciepła przewidywane do 2030 r. mają wynosić 30 mld zł. Autorzy raportu podkreślają, że po 2030 r. planowane są szeroko zakrojone działania w sektorze ogrzewnictwa systemowego, jak i indywidualnego na rzecz infrastruktury do ogrzewania budynków wielorodzinnych i domów prywatnych. Obejmą one m.in. utworzenie 6,6 mln buforów ciepła mających służyć zaopatrzeniu gospodarstw domowych w ciepłą wodę użytkową i magazynować rocznie około 4,2 TWh energii elektrycznej z nadwyżek wyprodukowanych przez odnawialne źródła energii. Jest to szczególnie istotne, ponieważ w Polsce na potrzeby ogrzewania zużywane jest 24 mln ton węgla rocznie, z czego prywatne gospodarstwa domowe wykorzystują połowę – 12 mln ton. Magazyny ciepła są w tej sytuacji kluczowym łańcuchem ogniwa transformacji sektora wykorzystującego paliwa kopalne na OZE.
