Krzyżyk zamykający popup

Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) to element systemu ochrony środowiska w Polsce i Unii Europejskiej. Jej celem jest identyfikacja, analiza i minimalizacja potencjalnego wpływu planowanych inwestycji na otoczenie przyrodnicze, zdrowie ludzi i zasoby naturalne. W praktyce oznacza to, że zanim jakakolwiek większa inwestycja zostanie zrealizowana, musi zostać oceniona pod kątem swojego oddziaływania na środowisko.

Z artykułu dowiesz się:

  • Czym jest procedura OOŚ i kiedy jej przeprowadzenie jest obowiązkowe?
  • Które inwestycje wymagają obowiązkowej oceny, a kiedy decyzja należy do organu administracyjnego?
  • Jak wygląda proces kwalifikacji przedsięwzięcia i kto podejmuje decyzję o OOŚ?

Obowiązkowa i warunkowa ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) – podstawowe zasady

Ocena oddziaływania na środowisko jest wymagana zawsze w przypadku inwestycji uznawanych za takie, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko – ich katalog określa rozporządzenie Rady Ministrów. Przykładami są duże elektrownie, huty, autostrady, linie kolejowe, porty, składowiska odpadów czy zakłady chemiczne. W takich przypadkach inwestor musi obligatoryjnie przygotować raport OOŚ i uzyskać decyzję środowiskową jeszcze przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę. Druga grupa to przedsięwzięcia, które mogą potencjalnie oddziaływać na środowisko – np. mniejsze obiekty infrastrukturalne, przemysłowe lub usługowe. Wówczas organ administracyjny po analizie dokumentacji(najczęściej karty informacyjnej przedsięwzięcia) podejmuje decyzję, czy wymagane jest pełne postępowanie OOŚ. Jeśli tak – inwestor zostaje zobowiązany do przygotowania raportu i uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Inwestycje na obszarach Natura 2000 – szczególne procedury OOŚ

Oddzielną kategorią są inwestycje lokalizowane na terenach lub w pobliżu obszarów Natura 2000. Nawet jeśli przedsięwzięcie nie znajduje się w katalogu przedsięwzięć obligatoryjnych, to w przypadku ryzyka oddziaływania na cele ochrony tych obszarów, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska może zarządzić konieczność przeprowadzenia specjalnej oceny. Analizuje on m.in. lokalizację inwestycji, jej zasięg, czas trwania, rodzaj emisji i potencjalne skutki ekologiczne – takie jak hałas, zakłócenia migracji zwierząt czy wylewanie substancji.

Kto podejmuje decyzję o przeprowadzeniu OOŚ?

Za wydanie decyzji o konieczności przeprowadzenia oceny odpowiada właściwy organ administracji, który prowadzi postępowanie w sprawie decyzji środowiskowej. Zależnie od rodzaju i skali inwestycji może to być wójt, burmistrz lub prezydent miasta w przypadku większości lokalnych i standardowych inwestycji, starosta przy sprawach związanych z gruntami rolnymi i leśnymi, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (RDOŚ) dla inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, jak duże elektrownie, drogi ekspresowe czy rafinerie, oraz Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska w przypadku projektów strategicznych, jak np. infrastruktura energetyki jądrowej. Organ ten działa na podstawie dokumentów dostarczonych przez inwestora oraz opinii instytucji takich jak Sanepid, Wody Polskie czy urząd marszałkowski. Po stwierdzeniu potrzeby OOŚ zawiesza postępowanie do czasu złożenia raportu środowiskowego, a następnie wydaje decyzję warunkującą dalsze etapy inwestycji.

Znaczenie OOŚ w praktyce inwestycyjnej

Ocena oddziaływania na środowisko to narzędzie, które pozwala wczesne wykryć i ograniczyć ryzyka ekologiczne i społeczne inwestycji. Prawidłowo przeprowadzona procedura nie tylko chroni środowisko, ale również zwiększa przewidywalność procesu inwestycyjnego, minimalizuje konflikty społeczne i pozwala lepiej zaplanować działania adaptacyjne. W praktyce inwestorzy coraz częściej traktują OOŚ jako element zarządzania ryzykiem, a nie wyłącznie obowiązek administracyjny. Rzetelna ocena oddziaływania może również ułatwić dostęp do finansowania – zwłaszcza w przypadku projektów ubiegających się o środki z funduszy unijnych lub inwestorów kierujących się zasadami ESG.

Współczesna praktyka pokazuje, że firmy wprowadzające proekologiczne rozwiązania i przestrzegające wysokich standardów środowiskowych zyskują przewagę konkurencyjną i lepszy dostęp do kapitału. Ocena oddziaływania na środowisko staje się więc elementem zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw i budowania ich długoterminowej wartości.

Zespół_Akademia ESG_Zuzanna Czernicka
Account Manager w Akademii ESG - największej w Polsce bazie wiedzy o ESG. Inspirujemy do wdrażania zrównoważonych praktyk, stając się miejscem pierwszego wyboru dla każdego, szukającego najlepiej przygotowanych informacji na temat ESG. E-mail: z.czernicka@akademiaesg.pl
Napisz do nas