Jakie zmiany czekają na rynek energii w Polsce po 2025 roku?

Polski sektor energetyczny stoi u progu bezprecedensowych zmian. Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce nabierze po 2025 roku zupełnie nowej dynamiki, stawiając przed nami zarówno wyzwania, jak i szanse rozwojowe. Jakie konkretne zmiany nadchodzą i jak wpłyną na gospodarkę oraz konsumentów? 

Z artykułu dowiesz się:

• Jak zmieni się miks energetyczny Polski po 2025 roku?
• Jakie regulacje i mechanizmy wpłyną na rynek mocy?
• Co czeka ceny energii dla gospodarstw domowych i firm?

Zielona rewolucja w polskim miksie energetycznym

Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce zmierza w kierunku dywersyfikacji źródeł wytwórczych, ze szczególnym naciskiem na odnawialne źródła energii. Prognozy wskazują, że do końca 2025 roku OZE będą stanowić ponad 30% miksu energetycznego, a udział węgla spadnie poniżej 60%. To fundamentalna zmiana dla polskiego rynku energii, który historycznie był zdominowany przez źródła konwencjonalne.

Rosnący udział energetyki słonecznej i wiatrowej nie tylko wspiera cele klimatyczne, ale również przyczynia się do demokratyzacji rynku energetycznego w Polsce poprzez rozwój energetyki prosumenckiej i rozproszonej. Jak wskazuje raport Jakie wyzwania stoją przed polską energetyką odnawialną?, te zmiany kreują nową rzeczywistość, w której konsumenci stają się aktywnymi uczestnikami systemu energetycznego.

Nowe regulacje rynku mocy – stabilność czy hamulec transformacji?

Zmiany legislacyjne odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu rynku energetycznego w Polsce. Nowelizacja ustawy o rynku mocy przedłuża wsparcie dla jednostek emisyjnych do 2028 roku, wbrew unijnym planom wycofania takiego wsparcia od 2025 roku. Ta decyzja, choć kontrowersyjna z perspektywy celów klimatycznych, ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne w okresie przejściowym.

Szacuje się, że koszty funkcjonowania rynku mocy w latach 2025-2028 wyniosą 8,5-9 miliardów złotych. Te wydatki nieuchronnie przełożą się na wzrost kosztów energii dla odbiorców końcowych, co stanowi istotne wyzwanie społeczno-ekonomiczne. Szczególnie w kontekście, gdy 4,6 mln osób żyje w ubóstwie energetycznym, wskazując na skalę problemu dostępności energii.

Ceny energii – co z ochroną konsumentów i konkurencyjnością firm?

Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce niesie ze sobą pytanie o dostępność cenową energii. Dla gospodarstw domowych przewidziano przedłużenie mechanizmów ochronnych do września 2025 roku, z ceną maksymalną na poziomie 500 zł/MWh netto. Jest to rozwiązanie przejściowe, które jednak nie odpowiada na pytanie o długoterminową strategię cenową.

Szczególnie niepokojące prognozy dotyczą sektora przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP. Przewidywany wzrost cen rynkowych nawet do poziomu 1000-2000 zł/MWh może znacząco wpłynąć na konkurencyjność polskich firm. W odpowiedzi biznes coraz częściej inwestuje we własne źródła wytwórcze oraz poszukuje innowacyjnych rozwiązań, takich jak instalacje fotowoltaiczne czy długoterminowe umowy zakupu energii (PPA).

Modernizacja infrastruktury – fundament nowego systemu

Skuteczna transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce wymaga fundamentalnych zmian w infrastrukturze. Kluczowe inwestycje obejmują kompleksową rozbudowę i modernizację sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, dynamiczny rozwój wielkoskalowych magazynów energii oraz wdrażanie zaawansowanych systemów zarządzania siecią (smart grid).

Te inwestycje są niezbędne, aby system energetyczny mógł efektywnie integrować rosnący udział niestabilnych źródeł odnawialnych, zapewniając jednocześnie niezawodność dostaw i optymalizację kosztów. Jak wyjaśnia artykuł Problem z transformacją energetyczną i tak by nas dogonił, opóźnianie tych zmian będzie długofalowo bardziej kosztowne niż ich wdrożenie.

Wyzwania transformacyjne – między ambicjami a realiami

Pomimo ambitnych planów, rynek energetyczny w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami. Przedłużenie wsparcia dla emisyjnych źródeł wytwórczych może opóźnić nieuchronną dekarbonizację, generując dodatkowe koszty w przyszłości. Równocześnie rosnące ceny energii mogą prowadzić do zjawiska ubóstwa energetycznego oraz obniżenia konkurencyjności gospodarki.

Kluczowe znaczenie będzie miało tempo rozbudowy infrastruktury przesyłowej i magazynowej, która musi nadążyć za dynamicznym rozwojem OZE. Społeczny Fundusz Klimatyczny ma łagodzić skutki transformacji dla najbardziej wrażliwych grup społecznych, jednak bez synchronizacji wszystkich procesów, polska energetyka może doświadczyć poważnych dysproporcji rozwojowych.

Finansowanie transformacji – kluczowy element sukcesu

Realizacja ambitnej wizji transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce wymaga bezprecedensowych nakładów finansowych. Dostępne źródła finansowania obejmują środki z Funduszu Modernizacyjnego, finansowanie w ramach Krajowego Planu Odbudowy, Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko oraz krajowe programy wsparcia.

Efektywne wykorzystanie tych środków będzie kluczowym czynnikiem determinującym tempo i skuteczność przemian na polskim rynku energii. Zielone finansowanie staje się standardem w Unii Europejskiej, a przedsiębiorstwa energetyczne muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie pozyskiwać kapitał na zrównoważone inwestycje.

Zuzanna Czernicka

Account Manager w Akademii ESG, zawodowo zajmująca się także wspomaganiem tworzenia strategii ESG. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, obecnie rozwijająca swoją wiedzę na kierunku Global Business, Finance and Governance w Szkole Głównej Handlowej oraz Data Science w zastosowaniach biznesowych na Uniwersytecie Warszawskim. Z pasją łączy tematykę zrównoważonego rozwoju i innowacji, starając się badać nowe kierunki na styku ESG i FinTechu. E-mail: z.czernicka@akademiaesg.pl

Napisz do nas